"Sell in May and go away" là câu nói khá phổ biến trong giới tài chính phương Tây, với ý "hãy bán hết cổ phiếu vào tháng 5 rồi quay trở lại vào tháng 11".
Câu nói này nhằm ám chỉ việc tỷ suất sinh lời của thị trường chứng khoán vào tháng 5-10 thường thấp hơn so với mức trung bình của năm. Trong khi, tỷ suất sinh lời từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau có xu hướng cao hơn.
Lý giải cho hiện tượng này đến từ yếu tố mùa vụ trên thị trường chứng khoán phương Tây.
Cụ thể, từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau là thời điểm thị trường sôi động, mọi người tăng cường mua sắm, tiêu dùng các đợt lễ cuối năm 11 - 12 - 1 (Giáng Sinh - Tạ Ơn - Năm mới), cũng như các công ty sẽ tất toán lợi nhuận để chuẩn bị mùa báo cáo tài chính. Sau đó đà tăng sẽ đạt đỉnh vào tháng 4 khi kết quả kinh doanh được công bố.
Ngoài ra, giai đoạn 5 đến tháng 10 là giai đoạn nghỉ hè cũng như có nhiều ngày lễ ở phương Tây, nhà đầu tư 'thờ ơ' với thị trường cũng như tiêu dùng không mạnh.
Hơn nữa, vào các năm bầu cử ở Mỹ, giai đoạn này do vẫn chưa rõ kết quả bầu tổng thống là ai, nên thị trường cũng sẽ không có đột biến.
Theo thống kê tại thị trường chứng khoán Mỹ từ năm 2001 đến năm 2023, vào tháng 5 chỉ số S&P 500 tăng điểm 17/23 lần, trung bình khoảng 1,4%. Điều này cho thấy quy tắc này đã không hoạt động hiệu quả.
TTCK Việt Nam thì sao?
Với thị trường chứng khoán Việt Nam, "Sell in May" cũng không đem lại kết quả thực sự thuyết phục trong 23 năm qua.
Cụ thể, vào tháng 5, chỉ số VNI-Index tăng điểm 10/23 lần, đạt mức tăng trung bình các năm là 1,17%.
Trong 5 năm gần nhất, hiệu ứng "Sell in May" có phần suy yếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam khi chỉ số VN-Index có tới 3 lần tăng giá trong tháng này. Một phần vì chỉ số VN-Index đã chứng kiến nhịp điều chỉnh mạnh từ cuối tháng 4, trước kỳ nghỉ lễ kéo dài.
Việc dựa trên dữ liệu lịch sử khó có thể dự đoán được tương lai một cách đáng tin cậy. Khi tất cả mọi người đều biết đến một quy tắc nào đó và làm theo thì tác dụng của quy tắc đó dường như sẽ mất tác dụng.
Đối với những nhà đầu tư có mục tiêu dài hạn, chiến lược mua và nắm giữ - bám vào cổ phiếu quanh năm, năm này qua năm khác, vẫn là giải pháp tốt nhất./.
