Báo cáo mới nhất của FiinRatings cho biết, các doanh nghiệp bất động sản đang phải đối mặt với áp lực về thanh khoản, khả năng tiếp cận nguồn vốn và các rủi ro về lãi suất và suy thoái kinh tế.
Theo đó, nhóm doanh nghiệp bất động sản được dự báo sẽ phải chịu áp lực thanh toán 120.000 tỷ đồng trái phiếu đến hạn vào năm 2024. Đây cũng là mức cao nhất trong vòng 5 năm.
Nhóm phân tích đánh giá rủi ro tái cấp vốn vẫn ở mức cao đối với các nhà phát triển bất động sản dân cư. Tuy nhiên, thị trường sẽ có sự phân hóa mạnh trong khả năng duy trì hoạt động kinh doanh của từng doanh nghiệp trong ngành.
Thị trường bất động sản đã gặp khó khăn từ cuối năm 2022, nhưng trong năm 2023 mới thực sự trở nên rõ rệt do ách tắc pháp lý và nguồn vốn. Thanh khoản trên thị trường giảm mạnh, thậm chí đóng băng ở nhiều phân khúc, theo FiinRatings.
Cơ cấu phát hành trái phiếu năm 2023 tiếp tục tập trung vào 2 nhóm ngân hàng và bất động sản. Với nhóm ngân hàng, các "nhà băng" đã đẩy mạnh phát hành trái phiếu để tăng huy động dài hạn do tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn đã được sửa đổi giảm xuống.
Với nhóm bất động sản, do nguồn cung mới và tỷ lệ hấp thụ bất động sản 2023 đã giảm sâu so với 2022. Các doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu trong thời gian này chủ yếu với mục đích tái cấu trúc và giãn thời gian trả nợ, và đang đối mặt với áp lực huy động vốn để triển khai dự án tại các khu đất đã tích lũy từ trước đại dịch.
Đồng thời, việc tìm kiếm các phương án tái tài trợ các khoản nợ cũ cũng tạo ra rủi ro liên quan đến cơ cấu nguồn vốn và tình trạng thanh khoản.
Bên cạnh đó, số lượng các dự án nhà ở thương mại được cấp phép mới trong năm 2023 hạn chế, nhưng số lượng dự án đang triển khai lại cao kỷ lục.
Theo thống kê của Bộ Xây dựng, nguồn cung bất động sản năm 2023 tiếp tục hạn chế ở tất cả phân phúc, trong đó nhà ở thương mại hoàn thành 52 dự án với gần 16.000 căn - chưa bằng một nửa năm trước, dự án nghỉ dưỡng kết hợp và văn phòng lưu trú hoàn thành 17 dự án bằng khoảng 56% năm 2022.
Đến hết quý III, toàn thị trường có hơn 324.700 giao dịch - chỉ bằng khoảng 41% năm 2022. Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong ngành bất động sản cũng sẽ có sự phân hóa trong khả năng duy trì hoạt động. Các doanh nghiệp có thương hiệu tốt, chất lượng dự án được đảm bảo, quỹ đất sạch và khả năng triển khai tốt có thể tiếp cận đa dạng các kênh huy động vốn và có khả năng chống chịu tốt hơn.
Việc thông qua các luật quan trọng như Đất đai, Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở mới sẽ tạo tiền đề cho sự hồi phục của thị trường. Tuy nhiên, các chính sách mới thường có độ trễ và cần thời gian để phát huy hiệu quả.
Bộ Tài chính cho biết lãi suất hiện tại đang ở mức thấp, cho phép doanh nghiệp có dự án tốt và kế hoạch kinh doanh khả thi tiếp cận nguồn vốn tín dụng để phục vụ sản xuất kinh doanh và thanh toán nợ, bao gồm cả trái phiếu doanh nghiệp.
Doanh nghiệp được yêu cầu sắp xếp tài chính để đảm bảo thanh toán gốc và lãi trái phiếu đúng hạn, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Trong trường hợp gặp khó khăn, doanh nghiệp cần làm việc và đàm phán với nhà đầu tư để cơ cấu lại trái phiếu./.
