Chính phủ đề xuất cho phép tư nhân tham gia đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam

Bên cạnh phương án đầu tư công, Chính phủ đề xuất bổ sung hình thức đầu tư tư nhân cho dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, nhằm khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp vào dự án hạ tầng quan trọng nhất quốc gia.

Trong tờ trình gửi Quốc hội, Chính phủ cho biết dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam từng được Bộ Chính trị thống nhất chủ trương đầu tư công. Tuy nhiên, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân, nhiều doanh nghiệp lớn đã chủ động đề xuất tham gia dự án dưới hình thức đầu tư trực tiếp.

Chính phủ đánh giá, cả cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn đều đã hội đủ điều kiện để mở rộng hình thức đầu tư, nhưng hiện vẫn chưa có quy định cụ thể cho phép áp dụng PPP, đầu tư tư nhân trực tiếp hay hình thức khác đối với loại hình dự án này. Vì vậy, Chính phủ trình Quốc hội xem xét điều chỉnh chủ trương đầu tư, cho phép áp dụng thêm các hình thức đầu tư khác ngoài vốn công.

Dẫn kinh nghiệm quốc tế, Chính phủ cho biết phần lớn các quốc gia đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt bằng vốn công, do đặc thù dự án có tổng mức đầu tư rất lớn, thời gian thu hồi vốn kéo dài và hiệu quả tài chính thấp, dù lợi ích kinh tế – xã hội mang lại là rất cao.

Từ thực tiễn trên, Chính phủ đề nghị Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét điều chỉnh Nghị quyết 172/2024, cho phép bổ sung thêm các hình thức đầu tư như PPP hoặc đầu tư kinh doanh vào dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, bên cạnh phương án đầu tư công đã được thông qua trước đó.

Việc lựa chọn hình thức đầu tư và nhà đầu tư sẽ do Chính phủ tổ chức thực hiện theo quy định. Trường hợp cần ban hành các cơ chế, chính sách vượt thẩm quyền, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội để xem xét, quyết định.