Xe điện bứt phá tại thị trường ASEAN, thay đổi cục diện cạnh tranh Nhật – Trung

Làn sóng xe điện đang khuấy đảo thị trường ô tô Đông Nam Á, khiến cục diện cạnh tranh giữa xe xăng Nhật Bản và các hãng xe năng lượng mới Trung Quốc, thay đổi nhanh chóng.

Việt Nam nổi lên như điểm nóng tăng trưởng, trong khi Malaysia vượt mặt Indensia về doanh số bán xe.

Doanh số bán xe ô tô qua các quý tại thị trường ASEAN (Nguồn: Nikkei ASEAN)

Nikkei Asia tổng hợp dữ liệu từ 5 thị trường ô tô lớn nhất Đông Nam Á – Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Philippines và Việt Nam – cho thấy doanh số quý 3/2025 đạt 731.963 chiếc, giảm 4% so với cùng kỳ năm trước. Dù vậy, thị trường vẫn có dấu hiệu phục hồi nhẹ với mức tăng 4% so với quý liền trước.

Từ đầu năm 2024 đến nay, chỉ duy nhất quý 4/2024 vượt mốc 800.000 xe. Các quý còn lại đều dưới ngưỡng 750.000 chiếc, phản ánh sức mua trong khu vực chưa thực sự trở lại.

Việt Nam: VinFast dẫn sóng, thị trường tiệm cận Thái Lan

Tại Việt Nam, Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) ghi nhận doanh số xe mới trong quý 3/2025 giảm 4%, xuống còn 88.400 chiếc – lần giảm đầu tiên kể từ quý 3/2024. Tuy nhiên, dữ liệu này không bao gồm VinFast.

Hãng xe điện nhà tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã bàn giao 38.195 xe trong 9 tháng đầu năm, chủ yếu tại thị trường nội địa. Riêng tháng 10, doanh số VinFast vượt 20.000 xe, chiếm trọn 4 vị trí dẫn đầu bảng xếp hạng các mẫu xe bán chạy nhất.

Hyundai Motor (không thuộc VAMA, do Tập đoàn Thành Công phân phối) cũng đóng góp đều đặn khoảng 5.000 xe mỗi tháng. Nếu tính cả Hyundai và VinFast, quy mô thị trường ô tô Việt Nam hiện đã tiệm cận Thái Lan – vốn là trung tâm sản xuất xe lớn nhất khu vực.

Xe Nhật mất dần thị phần tại thị trường Indonesia (Nguồn: Nikkei Asian)

Indonesia hụt hơi, Malaysia vượt lên – xe Nhật mất dần ưu thế

Tại Indonesia – nền kinh tế lớn nhất ASEAN – doanh số quý 3/2025 chỉ đạt 184.403 chiếc, giảm 17% so với cùng kỳ và “bốc hơi” tới 26% nếu so với hai năm trước. Cú giảm tốc này đang giáng đòn mạnh vào nhóm hãng xe Nhật vốn chiếm 90% thị phần.

Toyota vẫn đứng đầu nhưng doanh số quý 3/2025 đã giảm 26%. Daihatsu – công ty con Toyota – cũng giảm 24%. Chỉ Mitsubishi Motors và Suzuki giữ được sắc xanh.

Đáng chú ý, BYD với mẫu xe điện Atto 1 đạt 9.396 xe trong tháng 10, lần đầu vượt Innova và Avanza để dẫn bảng, đánh dấu bước ngoặt hiếm thấy tại “thánh địa” của xe Nhật.

Ngược lại, Malaysia đang sáng rõ vai trò là điểm nóng tăng trưởng mới. Doanh số quý 3/2025 đạt 201.588 xe, tăng 3% nhờ nền kinh tế phục hồi với mức tăng trưởng GDP 5,2%.

Các hãng xe Trung Quốc manh nha đánh chiếm thị phần xe điện (Nguồn: Nikkei Aisan)

Xe Trung Quốc tăng tốc tại Malaysia – Chery trở thành ngôi sao mới

Tại thị trường Malaysia, Perodua và Proton vẫn giữ thế thượng phong chiếm lần lượt 41,6% và 18% thị phần tính đến tháng 10/2025. Tuy nhiên, các hãng xe Trung Quốc đang manh nha nhập cuộc.

Chery ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 78,2%, bán 25.631 xe trong 10 tháng đầu năm, chủ yếu là các dòng xe xăng. BYD cũng bứt phá 56,5% với hơn 10.000 xe điện.

Đáng chú ý, Chery đã vượt Mitsubishi từ quý 1/2024 và đánh bại Mazda ở quý 3/2024, dù thị phần vẫn chưa bằng một nửa so với Honda. Trụ cột tăng trưởng của họ nằm ở chiến lược giá cạnh tranh.

Nhiều khách hàng Malaysia chọn SUV Jaecoo J7 của Chery vì mức giá chỉ 131.000 ringgit (~31.440 USD), rẻ hơn đáng kể so với các đối thủ Nhật cùng phân khúc.

Thái Lan phục hồi nhưng rủi ro vẫn cao

Thái Lan ghi nhận doanh số quý 3/2025 tăng 11%, phục hồi sau đáy năm 2024. Tuy nhiên, triển vọng vẫn thận trọng khi tỷ lệ nợ hộ gia đình/GDP đến cuối quý 1/2025 lên tới 88,2%, cao thứ 7 thế giới. Tiêu dùng tư nhân bị kìm hãm khiến khả năng duy trì đà tăng trưởng của thị trường ô tô vẫn còn bỏ ngỏ./. 

Nguồn tham khảo: Nikkei Asia