Nhóm G7 siết quản lý stablecoin: Nhật Bản tiên phong, Mỹ và châu Âu cùng vào cuộc

Các quốc gia thuộc nhóm G7 đang đồng loạt tăng tốc thiết lập khung pháp lý cho stablecoin – loại tài sản số neo theo tiền pháp định, vốn lâu nay bị chi phối bởi các token gắn với USD như Tether (USDT) và Circle (USDC).

Động thái này không chỉ nhằm kiểm soát rủi ro hệ thống tài chính truyền thống mà còn giành lại sức ảnh hưởng từ đồng CBDC. Trong khi đó, các quốc gia BRICS lại chọn hướng đi khác: thúc đẩy tiền kỹ thuật số quốc gia thay vì phụ thuộc vào stablecoin tư nhân, với tham vọng giảm bớt sự thống trị của đồng USD.

Nhật Bản: Tiên phong ban hành luật stablecoin  

Từ tháng 6/2023, Nhật Bản đã sửa đổi Luật Dịch vụ Thanh toán, trở thành quốc gia đầu tiên có khung pháp lý toàn diện cho stablecoin. Theo đó, chỉ ngân hàng tín thác, ngân hàng thương mại hoặc tổ chức được cấp phép mới có quyền phát hành.

Startup có trụ sở tại Tokyo JPYC hiện dẫn đầu cuộc đua phát hành stablecoin neo theo đồng yen, thậm chí hợp tác với fintech Nudge để cho phép người dùng thanh toán nợ thẻ tín dụng bằng stablecoin.

Mỹ ban hành đạo luật GENIUS

Tháng 7/2025, Tổng thống Donald Trump ký ban hành Đạo luật GENIUS – đặt ra yêu cầu dự trữ 1:1 bằng tài sản chất lượng cao, cấm trả lãi cho người nắm giữ và cho phép giám sát song song ở cấp liên bang hoặc tiểu bang đối với các công ty có vốn hóa dưới 10 tỷ USD.

Đạo luật GENIUS cũng bao trùm các bấn đề về kiểm toán và công bố thông tin, chống rửa tiền và xử lý phá sản. Luật đồng thời mở đường cho stablecoin nước ngoài nếu khung quản lý ở khu vực có hiệu lực “tương đồng”. 

Tether nhanh chóng công bố phát hành stablecoin USAT tại Mỹ để tuân thủ luật mới, trong khi nhiều tập đoàn lớn như Bank of America và Stripe đang rục rịch gia nhập sân chơi. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo quy định này có thể khiến dòng vốn đổ mạnh vào token gắn USD, gây bất ổn hệ thống thanh toán.

Châu Âu: MiCA và cuộc thử nghiệm với stablecoin neo giá euro

Khung pháp lý MiCA có hiệu lực từ năm 2024, áp dụng cho Pháp, Đức, Ý và toàn bộ EU. MiCA yêu cầu stablecoin phải có dự trữ 1:1, minh bạch thông tin, giới hạn khối lượng giao dịch và được cấp phép bởi cơ quan quản lý quốc gia.

Năm 2025, EU bắt đầu siết chặt thực thi, thậm chí hạn chế USDT, trong khi Circle khẳng định stablecoin EURC sẽ tuân thủ MiCA. Mới đây, chín ngân hàng lớn châu Âu – trong đó có ING (Hà Lan) và UniCredit (Ý) – đã công bố kế hoạch phát hành euro stablecoin đúng chuẩn MiCA.

Anh bước đi thận trọng

Từ tháng 10/2023, Bộ Tài chính Anh giao cho Cơ quan Quản lý Tài chính (FCA) quyền giám sát việc phát hành và lưu ký stablecoin neo theo tiền pháp định trong các hoạt động thanh toán, trong khi Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) phụ trách giám sát các hệ thống thanh toán và ví điện tử có tính chất hệ thống.

Đến năm 2025, tiến trình này vẫn chỉ dừng ở mức đề xuất và tham vấn. Tháng 4 vừa qua, Bộ Tài chính công bố dự thảo sửa đổi, theo đó, việc phát hành và lưu ký stablecoin sẽ trở thành hoạt động tài chính chịu quản lý khi văn bản được thông qua.

Song song, FCA mở tham vấn về các quy định chi tiết liên quan đến cấp phép phát hành, cơ chế dự trữ, quy trình quy đổi, công bố thông tin và lưu ký. Tham vấn kết thúc ngày 31/7 và dự kiến các quy tắc cuối cùng sẽ được ban hành vào năm 2026.

Trong khi đó, BoE vấp phải nhiều phản đối của các tổ chức và hiệp hội crypto, khi đề xuất áp trần sở hữu stablecoin với cá nhân, và doanh nghiệp, đồng thời ủng hộ giải pháp "tiền gửi token hóa" như lựa chọn an toàn hơn. 

Canada: chậm chân trong cuộc đua pháp lý stablecoin

Khác với Anh hay Mỹ, Canada chưa xây dựng một khung pháp lý riêng cho stablecoin. Việc giám sát hiện nay vẫn chia cắt giữa nhiều cơ quan quản lý khác nhau. Ủy ban Chứng khoán Canada (CSA) coi stablecoin – hay còn gọi là “tài sản tiền mã hóa tham chiếu giá trị” (VRCAs) – như chứng khoán hoặc phái sinh nếu được niêm yết trên sàn giao dịch nội địa.

Điều này đồng nghĩa với việc các tổ chức phát hành phải đáp ứng yêu cầu công bố thông tin, duy trì dự trữ và kiểm toán, song CSA không cấp phép trực tiếp cho hoạt động phát hành.

Ở cấp liên bang, Ngân hàng Trung ương Canada từ năm 2024 có thêm thẩm quyền giám sát các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán theo Đạo luật Hoạt động Thanh toán Bán lẻ (RPAA). Tuy nhiên, stablecoin chưa nằm trong phạm vi điều chỉnh, khiến ngân hàng trung ương nhiều lần kêu gọi bổ sung loại tài sản này vào khung quản lý để đảm bảo an toàn hệ thống thanh toán.

Hiện tại, các doanh nghiệp trong ngành đã đề nghị chính phủ đưa stablecoin vào diện quản lý theo RPAA. Trong khi chờ đợi, các nhà phát hành stablecoin tại Canada chỉ có thể tiếp cận nhà đầu tư thông qua quy định chứng khoán, và nhiều khả năng sẽ sớm rơi vào phạm vi giám sát thanh toán khi các nhà hoạch định chính sách thống nhất mô hình cuối cùng./.