Trong vòng hơn một năm qua, cuộc đua tích trữ vàng của các Ngân hàng Trung ương đang diễn ra âm thầm nhưng mạnh mẽ. Điểm đáng chú ý là Mỹ – quốc gia từng coi nhẹ vai trò của vàng vật chất – đang gia nhập cuộc chơi.
Theo dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), chỉ trong 2 tháng đầu năm 2025, Mỹ đã nhập khẩu gần 600 tấn vàng vật chất, chủ yếu từ London và Thụy Sĩ – hai trung tâm giao dịch vàng lớn nhất thế giới.
Khối lượng này tương đương khoảng 13% lượng vàng đang được lưu trữ tại Fort Knox, nơi được xem là “kho vàng quốc gia” của Mỹ.
Mức nhập khẩu vàng của Mỹ tăng kỷ lục kể từ đầu nhiệm kỳ thứ 2 của Tổng thống Trump (Nguồn: Bloomberg).
Các chuyên gia trấn an rằng đây có thể là động thái tạm thời để phòng vệ trước rủi ro thuế quan, song dữ liệu dài hạn cho thấy xu hướng mua ròng vàng đang trở nên rõ rệt.
Năm 2024, các Ngân hàng Trung ương toàn cầu đã mua ròng 1.062 tấn vàng, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp vượt mốc 1.000 tấn – mức cao nhất kể từ thập niên 1950.
Trung Quốc và Nga – hai đối thủ địa chính trị hàng đầu của Mỹ – đã âm thầm gom vàng trong suốt hai thập kỷ qua.
Trong khi đó, từ khi ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, dòng chảy vàng vật chất đổ về Mỹ cũng bắt đầu tăng đột biến – khác hẳn với quan điểm trước đây rằng "vàng là lỗi thời".
Tuần trước, Trung Quốc đã cho phép các doanh nghiệp nắm giữ ngoại tệ – đặc biệt là USD – chuyển đổi trực tiếp sang vàng. Với việc nắm giữ khoảng 784 tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ (tính đến tháng 2/2025), chỉ cần chuyển 10% danh mục sang vàng, Trung Quốc có thể mua lượng vàng tương đương gần 8% kho dự trữ Fort Knox.
Ngoài ra, Bắc Kinh còn dự tính mua cổ phần trong các công ty khai thác vàng toàn cầu, nơi định giá đang ở mức hấp dẫn.
Tái cấu trúc tiền tệ và vai trò then chốt của vàng
Đằng sau làn sóng gom vàng toàn cầu là một tín hiệu chiến lược sâu sắc hơn: sự chuẩn bị cho khả năng tái cấu trúc hệ thống tiền tệ quốc tế.
Trong bối cảnh nợ công toàn cầu tăng mạnh, lạm phát dai dẳng và niềm tin vào tiền pháp định suy giảm, vàng đang quay lại trung tâm của hệ thống tài chính như một "tài sản an toàn tuyệt đối".
Vào thời Bretton Woods, đồng tiền gắn với vàng – người giữ vàng là người định đoạt luật chơi. Hệ thống Bretton Woods duy trì được 81 năm, vượt xa chu kỳ thông thường 50–75 năm. Giới phân tích cho rằng bất kỳ sự tái định hình nào của hệ thống tiền tệ trong tương lai đều khó có thể bỏ qua vai trò của vàng.
Ngay cả Tổng thống Trump cũng từng đặt nghi vấn về kho vàng quốc gia và đề xuất kiểm tra Fort Knox. Các cơ quan chức năng sau đó đã tổ chức kiểm định, khẳng định số vàng này vẫn an toàn, không thất thoát.
Giới chuyên gia nhận định, vàng không tăng giá vì “lấp lánh”, mà vì các nhà hoạch định chính sách và giới quyền lực đang lo ngại khủng hoảng. Một danh mục đầu tư chỉ dựa vào cổ phiếu công nghệ hay trái phiếu có thể trở nên mong manh nếu hệ thống tài chính toàn cầu bước vào chu kỳ bất ổn mới.
Khi tiền pháp định có thể bị in thêm hoặc mất giá, vàng – với giới hạn cung khan hiếm – vẫn là “bảo hiểm hệ thống” mà các nền kinh tế lớn đang quay lại nắm giữ./.
Nguồn tham khảo: MarketWatch
