Dù cùng giữ mục tiêu là chống biến động giá, nhưng stablecoin neo theo đô la Mỹ (USD-backed) và stablecoin neo theo vàng (gold-backed) lại có cách hoạt động - và tầm ảnh hưởng chính trị đằng sau - hoàn toàn khác nhau.
Stablecoin neo giá vàng là gì, hoạt động ra sao?
Stablecoin neo giá vàng là tiền số được gắn chặt với giá trị của vàng vật chất, thường theo tỷ lệ cố định như 1 token = 1 ounce vàng. Đây là nỗ lực số hóa vàng - tài sản trú ẩn truyền thống - trên nền tảng blockchain.
Một bên thứ ba (thường là tổ chức lưu ký) giữ số vàng vật lý tương ứng với lượng token phát hành, nhằm đảm bảo tính minh bạch và bảo mật. Người mua trả theo giá vàng giao ngay, và khi cần, có thể quy đổi token lấy vàng thực (hoặc nhận tiền mặt sau khi vàng được thanh lý).
Tùy theo từng quốc gia, các token này được xếp vào loại tài sản bảo chứng hàng hóa (commodity-backed) hoặc token tham chiếu tài sản (asset-referenced token - ART). Một số stablecoin nổi bật theo vàng là Tether Gold (XAUT), Paxos Gold (PAXG) và Alloy (aUSDT).
Ưu điểm của stablecoin được bảo chứng bằng vàng
Stablecoin được hỗ trợ bằng vàng kết hợp giữa tính ổn định của vàng với tính linh hoạt của tài sản kỹ thuật số, bao gồm:
✔️ Linh hoạt hơn vàng vật chất: Không cần két sắt, không lo mất trộm. Vàng số dễ lưu trữ trong ví crypto, giao dịch tức thì.
✔️ Tham gia DeFi: Token vàng có thể tích hợp vào các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi).
✔️ An toàn hơn: Không lo mất vàng thật – token tồn tại trên blockchain an toàn.
✔️ Chia nhỏ dễ dàng: Vàng vật chất khó chia, token thì có thể cắt đến hàng triệu chữ số thập phân.
✔️ Tiếp cận dễ: Chỉ cần vài USD, bạn đã sở hữu một phần token neo vàng, không cần mua nguyên ounce.
✔️Tương thích cao: Token phát hành trên Ethereum có thể dùng ngay với ví, app DeFi, DApp phổ biến.
✔️Đa dạng hóa danh mục: Vàng số là lựa chọn lý tưởng để phòng thủ trước biến động tiền tệ hoặc lạm phát.
Stablecoin neo theo USD là gì, hoạt động ra sao?
Stablecoin neo theo USD là tiền số được gắn chặt với đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1. Mỗi token phát hành đều có 1 USD thật (hoặc tài sản tương đương) dự trữ ở ngân hàng hoặc tổ chức tài chính để bảo chứng.
Để phát hành một stablecoin được hậu thuẫn bởi USD, tổ chức phát hành phải duy trì dự trữ tương ứng để đảm bảo giá trị của token. Điều này đảm bảo rằng người sở hữu token luôn có thể đổi token lấy số tiền USD tương đương.
Những cái tên phổ biến nhất gồm: Tether (USDT), USD Coin (USDC) và Binance USD (BUSD). Người dùng có thể mua/bán các token này dễ dàng qua sàn giao dịch như Binance, Coinbase, ví crypto hoặc P2P.
Ưu điểm của stablecoin được bảo chứng bằng USD
Stablecoin được hậu thuẫn bởi USD mang lại nhiều lợi thế, khiến chúng trở thành một phần quan trọng của hệ sinh thái tiền mã hóa.
✅ Giá ổn định: Lý tưởng cho giao dịch hằng ngày, thanh toán hoặc lưu trữ giá trị.
✅ Tính thanh khoản cao: Được chấp nhận rộng rãi trên các sàn, DeFi, app thanh toán.
✅ Minh bạch: Nhiều đơn vị phát hành công bố kiểm toán dự trữ thường xuyên.
✅ Chuyển tiền quốc tế nhanh, rẻ: Không cần hệ thống ngân hàng truyền thống.
✅ Tài sản trú ẩn: Khi thị trường biến động, giới đầu tư thường "trú ẩn" tạm vào stablecoin neo theo giá USD.
Tuy nhiên, vẫn có rủi ro mất chốt (depeg) vì yếu tố vĩ mô như lãi suất, lạm phát hoặc sự kiện bất ngờ. Ví dụ: khi Silicon Valley Bank sụp đổ vào tháng 3/2023, USDC bị trượt khỏi mốc 1 USD do có 3,3 tỷ USD dự trữ nằm tại ngân hàng này.
So găng stablecoin neo theo giá vàng và USD
So găng stablecoin neo theo giá vàng và USD (Nguồn: DFF.VN tổng hợp)
Liệu stablecoin được bảo chứng bằng vàng có thể vượt stablecoin neo theo giá USD?
Về lý thuyết, vàng có độ tin cậy cao hơn USD. Trung Quốc và Nga sở hữu khoảng 50.000 tấn vàng, nhiều hơn con số công bố chính thức. Nếu đúng, lượng vàng này có thể sử dụng để phát hành stablecoin được hậu thuẫn bởi vàng.
Tether - ông lớn stablecoin - đã kịp "bắt trend" bằng việc phát hành Alloy (aUSDT) vào tháng 6/2024. Đây là token gắn với Tether Gold (XAUT), giúp người dùng giữ vàng mà vẫn tận dụng được sức mạnh DeFi.
Dưới thời Tổng thống Donald Trump, chính quyền Mỹ ủng hộ stablecoin neo USD như một công cụ chiến lược nhằm bảo vệ vị thế của đồng bạc xanh. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Thống đốc Fed Christopher Waller đều nhấn mạnh stablecoin là "vũ khí mềm" duy trì vị thế đồng USD trong thế giới tài chính kỹ thuật số.
Việc ủng hộ các đạo luật như GENIUS và STABLE Act, đang chờ Quốc hội phê duyệt, là minh chứng cho định hướng này./.
