11 tháng đầu năm, Mỹ vẫn chiếm 32% tổng kim ngạch xuất khẩu, dù hàng hóa Việt Nam chịu mức thuế 20%.
HSBC lưu ý rủi ro vẫn hiện hữu khi Việt Nam chờ phán quyết cuối cùng về thuế trung chuyển 40%, và thuế đối với ngành bán dẫn - những yếu tố định hình triển vọng thương mại năm 2026.
Xuất khẩu tăng nhưng rủi ro chưa hạ nhiệt
Trong báo cáo "Vietnam at a glance – Tác động trớ trêu của thuế quan" công bố ngày 12/12, Bộ phận Nghiên cứu Đầu tư Toàn cầu của HSBC nhận định các chỉ số thương mại và FDI của Việt Nam đang thể hiện tích cực hơn kỳ vọng, bất chấp loạt chính sách thuế của Mỹ.
Chỉ số PMI tháng 11 tiếp tục cải thiện, lượng đơn hàng xuất khẩu mới tăng, cho thấy triển vọng hoạt động thương mại sẽ sáng hơn khi bước sang năm tới.
Hồi T4/2025, Việt Nam từng đối diện khả năng bị áp thuế lên tới 46% trước khi đàm phán hạ mức xuống 20%, tương đương với các nước mới nổi trong ASEAN. Những động thái này mở ra giai đoạn thử lửa mới, trong khi thị phần xuất khẩu sang Mỹ đã tăng lên 32%.
Theo HSBC, dù xu hướng “chạy đơn hàng trước hạn” (frontloading) đang giảm, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ vẫn duy trì tốc độ vượt trội so với phần lớn các nền kinh tế ASEAN.
Tính theo trung bình 3 tháng, tăng trưởng xuất khẩu sang thị trường này vẫn quanh mức 30% so với cùng kỳ.
Điện tử tiếp tục là “đầu tàu” dẫn dắt. Từ mức chỉ chiếm 13% kim ngạch sang Mỹ năm 2013, nhóm này đã vượt các ngành công nghiệp nhẹ để thành mũi nhọn kể từ đầu năm nay. Nhờ hơn một thập kỷ thu hút FDI trong lĩnh vực điện thoại và thiết bị điện tử, Việt Nam đã tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Thặng dư thương mại song phương đạt 3 tỷ USD trong quý 3/2025, hồi phục mạnh so với hồi nửa đầu năm. Xuất khẩu linh kiện điện tử tăng tới 62% theo trung bình động 3 tháng, ngay cả khi frontloading đã hạ nhiệt.
Dòng vốn FDI – động lực then chốt của xuất khẩu – giảm 8% so với cùng kỳ từ đầu năm nhưng vẫn gần tương đương giai đoạn trước đại dịch. Cơ cấu FDI cho thấy sự dịch chuyển đáng kể: vốn từ Hàn Quốc giảm mạnh 72%, trong khi Trung Quốc đại lục và Mỹ tăng lên bù đắp một phần sự sụt giảm này.
HSBC cũng lưu ý diễn biến lạm phát cần theo dõi sát. Lạm phát tháng 11 tăng 0,5% so với tháng trước, tương ứng mức 3,6% so với cùng kỳ. Nguyên nhân đến từ giá lương thực leo thang do đợt lũ lụt gần đây làm gián đoạn nguồn cung, đặc biệt giá rau củ tăng tới 12% theo tháng.
Dù vậy, HSBC đánh giá áp lực này chỉ mang tính tạm thời. Lạm phát quý 4/2025 được dự báo cao hơn các quý trước nhưng vẫn dưới ngưỡng 5% của Ngân hàng Nhà nước./.
