Thượng viện Mexico mới đây đã phê chuẩn kế hoạch tăng thuế lên 50% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và một số nước châu Á. Mục tiêu của quốc gia này là bảo vệ ngành sản xuất trong nước bất chấp sự phản đối của cộng đồng doanh nghiệp.
Theo đó, mức thuế cao nhất 50% được áp dụng với các mặt hàng như ô tô, linh kiện ô tô, dệt may, quần áo, nhựa và thép từ những nước không có hiệp định thương mại với Mexico, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Thái Lan và Indonesia. Phần lớn các sản phẩm còn lại sẽ chịu mức thuế tối đa là 35%.
Mexico áp thuế lên đến 50% đối với Trung Quốc và một số quốc gia châu Á
Kế hoạch được Thượng viện Mexico phê chuẩn đã “mềm” hơn nhiều so với dự thảo ban đầu. Trong đó, kiến nghị áp thuế lên đến khoảng 1.400 dòng sản phẩm, chủ yếu thuộc lĩnh vực may mặc, thép, linh kiện ô tô, nhựa và giày dép. Quyết định mới đã giảm đi khoảng hai phần ba số mặt hàng bị áp mức thuế cao.
Trung Quốc phản ứng ra sao?
Hôm 12/12, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết sẽ theo dõi sát chính sách thuế mới của Mexico và đánh giá tác động, đồng thời cảnh báo động thái này “ảnh hưởng nghiêm trọng” đến lợi ích thương mại song phương.
“Trung Quốc luôn phản đối mọi hình thức tăng thuế đơn phương và hy vọng Mexico sớm điều chỉnh các biện pháp mang tính đơn phương và bảo hộ này”, Bộ Thương mại Trung Quốc nêu.
Tại cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố “đi ngược xu thế toàn cầu hóa kinh tế bằng chủ nghĩa bảo hộ là gây hại cho người khác mà cũng chẳng mang lại lợi ích cho chính mình”.
Theo giới phân tích và khu vực tư nhân, động thái của Mexico nhằm trấn an Mỹ trước kỳ đánh giá lại thỏa thuận thương mại Mỹ – Mexico – Canada (USMCA) sắp tới, đồng thời giúp chính phủ thu thêm khoảng 3,76 tỷ USD trong năm tới để giảm thâm hụt ngân sách.
“Một mặt, chính sách này bảo vệ các ngành sản xuất trong nước đang yếu thế trước hàng Trung Quốc và góp phần bảo vệ thị trường việc làm”, Thượng nghị sĩ Mario Vazquez thuộc đảng đối lập PAN nhận định.
“Nhưng cũng cần thấy rằng thuế nhập khẩu thực chất là khoản người dân phải trả thêm khi mua sản phẩm. Đây là nguồn thu của nhà nước, và chúng ta cần biết nó sẽ được sử dụng ra sao. Hy vọng chuỗi sản xuất trong nước sẽ được tăng cường”, ông nói.
Trước đó, hồi tháng 9, Mexico từng thông báo sẽ nâng thuế nhập khẩu ô tô và nhiều mặt hàng khác từ Trung Quốc và các nước châu Á. Các động thái này được cho là một phần “đáp lại” lời thúc giục của Mỹ đối với các quốc gia Mỹ Latinh nhằm giảm phụ thuộc kinh tế vào Bắc Kinh – đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Washington.
“Số phận” của hàng xuất khẩu Việt Nam
Dự luật của Mexico nêu rõ: Mức thuế mới được áp dụng với những nước không có hiệp định thương mại với nước này. Do đó, Việt Nam không nằm trong danh sách.
Hàng hóa Việt Nam không nằm trong danh mục bị đánh thuế tối đa 50% trong dự luật mới của Mexico
Việc Mexico quyết định tăng mạnh thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ Trung Quốc và một số quốc gia châu Á không có Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với nước này đang mở ra cơ hội đáng kể cho Việt Nam, nhờ lợi thế chiến lược từ cam kết thuế quan trong Hiệp định Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
Hiện, Việt Nam xuất khẩu sang Mexico chủ yếu các nhóm hàng như điện thoại và linh kiện, giày dép, dệt may, máy móc thiết bị và thủy sản. Khi đạo luật thuế mới có hiệu lực, các mặt hàng này sẽ được hưởng lợi thế cạnh tranh rõ rệt. Trong khi nhiều đối thủ lớn, đặc biệt là Trung Quốc, phải chịu mức thuế lên tới 35% hoặc 50%, thì hàng Việt Nam tiếp tục được áp dụng thuế suất ưu đãi, thậm chí 0% theo CPTPP.
Khoảng cách thuế quan dự kiến khiến nhà nhập khẩu Mexico chuyển hướng đơn hàng từ những thị trường bị áp thuế sang Việt Nam, giúp gia tăng sức hấp dẫn của hàng hóa Việt Nam trong chuỗi cung ứng Bắc Mỹ.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam đứng trước “cơ hội vàng” để mở rộng thị phần, tăng kim ngạch xuất khẩu và củng cố vai trò như một nguồn cung tin cậy và mang tính chiến lược tại thị trường Mexico cũng như khu vực.
Nguồn tham khảo: Reuters, Nhịp sống thị trường
