Bài báo phân tích cách mà căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã mở rộng sang Mexico, khi các biện pháp thuế quan mới tác động mạnh lên dòng chảy nhập khẩu và làm gia tăng rủi ro cho tăng trưởng GDP.
Những động thái thuế mới không chỉ ảnh hưởng đến thương mại song phương mà còn hé lộ những yếu tố cấu trúc sâu hơn của quản trị kinh tế quốc tế trong thời đại căng thẳng địa chính trị.
Bối cảnh và động lực của căng thẳng thương mại lan rộng
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc không còn giới hạn trong hai bên, mà đã lan sang Mexico thông qua các biện pháp thuế mới nhằm bảo vệ sản xuất nội địa Mỹ. Mexico bắt đầu đề xuất áp mức thuế lên tới 50% cho hơn 1.400 sản phẩm nhập khẩu từ châu Á, trong đó có Trung Quốc - điều này đặt Mexico vào vị thế bị “lôi kéo” vào cuộc chiến thương mại. Trung Quốc lập tức phản ứng bằng cách khởi xướng điều tra “chống bán phá giá” đối với các mặt hàng như hạt hồ đào nhập từ Mexico để bảo vệ lợi ích doanh nghiệp nội địa và cảnh báo về việc các nước thứ ba không nên trở thành công cụ của chính sách thuế của Mỹ.
Những bước đi này cho thấy chiến lược thuế quan của Mỹ không đơn thuần là trừng phạt trực tiếp, mà còn tạo áp lực gián tiếp lên các đối tác thương mại thứ ba, nhằm ngăn chặn việc “né thuế” qua các quốc gia như Mexico. Mexico, trong khi đó, không muốn trở thành con tốt trong bàn cờ thương mại, nhưng lại bị đặt vào tình thế phải cân bằng giữa quyền lợi trong khu vực và áp lực từ bên ngoài.
Tác động lên dòng nhập khẩu và cấu trúc thương mại
Việc áp thuế cao đột ngột làm giảm mạnh khả năng cạnh tranh của hàng xuất khẩu Trung Quốc vào thị trường Mexico và thị trường Mỹ nếu thông qua Mexico. Mexico - vốn là cầu nối thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ - có thể trở thành điểm nghẽn khi các luồng hàng hóa bị chuyển hướng. Khi Mexico áp thuế cao lên sản phẩm từ Trung Quốc, các nhà xuất khẩu Trung Quốc mất lợi thế về chi phí, dẫn đến giảm khối lượng xuất khẩu.
Hơn nữa, Mexico cũng đang đối mặt với áp lực nội tại từ các ngành sản xuất trong nước mong muốn bảo hộ thị trường - điều này làm cho Mexico dễ bị “dụ” vào các chính sách thuế của Mỹ. Trong bối cảnh này, cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu có thể bị đảo chiều: Mexico có thể ưu tiên nguồn cung nội địa hoặc từ các quốc gia có hiệp định thương mại mềm hơn, khiến dòng hàng hóa từ Trung Quốc bị “cắt gọt” hoặc phải chuyển tuyến.
Rủi ro đối với tăng trưởng GDP và cân nhắc chính sách
Căng thẳng thuế quan lan rộng đặt ra rủi ro lớn đối với tăng trưởng kinh tế của cả Mexico và Trung Quốc - cũng như tác động lan tỏa đến kinh tế Mỹ. Khi dòng nhập khẩu bị gián đoạn, chi phí đầu vào gia tăng và sự không chắc chắn khiến doanh nghiệp dè dặt mở rộng sản xuất, từ đó kéo lùi đầu tư và tiêu dùng. Nếu tình trạng này kéo dài, Mexico có thể chịu sụt giảm xuất khẩu, ảnh hưởng đến GDP - nhất là khi xuất khẩu chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế Mexico.
Về phía chính sách, Mexico sẽ phải cân nhắc giữa việc đáp trả thuế và giữ mối quan hệ ổn định với Mỹ, đối tác thương mại lớn nhất. Còn Trung Quốc, việc phản ứng qua điều tra thuế là bước đi chiến lược để cảnh báo các quốc gia không nên “đi theo” Mỹ mà ảnh hưởng đến quyền lợi của Bắc Kinh. Kết quả đối thoại giữa các bên trong thời gian tới, đặc biệt nếu có yếu tố thương lượng ngoại giao, sẽ quyết định liệu tranh chấp này leo thang thành cuộc xung đột thương mại lớn hơn hay được kiểm soát.
🌾 CƠ HỘI ĐẦU TƯ TRONG BỐI CẢNH THƯƠNG CHIẾN LAN RỘNG: ĐẬU TƯƠNG LÀ "ĐIỂM NÓNG" CHIẾN LƯỢC
Trong bối cảnh thương chiến Mỹ - Trung lan sang Mexico, chuỗi cung ứng toàn cầu đang chứng kiến sự xáo trộn mạnh mẽ. Việc các quốc gia đồng loạt áp thuế nhập khẩu cao với hàng hóa Trung Quốc khiến dòng lưu chuyển nông sản - đặc biệt là đậu tương, ngô và lúa mì - bị tác động rõ rệt. Khi Trung Quốc hạn chế nhập khẩu từ Mỹ để tránh phụ thuộc, trong khi Mexico phải điều chỉnh nguồn cung nội địa, các hợp đồng đậu tương tương lai (Soybean Futures) trở thành công cụ hấp dẫn để phòng hộ rủi ro và tận dụng biến động giá.
Giá đậu tương hiện đang duy trì quanh vùng 1.140 - 1.160 cents/giạ, thấp hơn 5% so với đỉnh quý II, nhưng được hỗ trợ bởi nguy cơ gián đoạn nguồn cung từ Nam Mỹ do yếu tố thời tiết. Điều này tạo ra cơ hội cho nhà đầu tư trung hạn mở vị thế mua (Long) khi thị trường xác nhận vùng hỗ trợ kỹ thuật, trong khi theo dõi sát chính sách nhập khẩu mới của Trung Quốc và Mexico.
Theo Agrinvest, trong giai đoạn giao hàng từ tháng 10 đến tháng 12, lượng đậu tương chào bán theo điều kiện giao hàng đã bao gồm chi phí hàng hóa và cước vận chuyển đường biển đến cảng Trung Quốc (nhưng chưa bao gồm bảo hiểm, và người mua chịu rủi ro sau khi hàng được xếp lên tàu) vẫn thấp hơn so với nhu cầu thực tế.
Cập nhật mới nhất cho thấy Trung Quốc còn thiếu khoảng 94 chuyến hàng để đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ trong quý IV/2025. Điều này phản ánh mức độ mua bổ sung vẫn còn hạn chế, cho thấy các doanh nghiệp Trung Quốc vẫn đang chờ đợi mức giá hấp dẫn hơn trước khi tăng tốc thu mua. Chính yếu tố “chưa tạo ra áp lực cầu quá lớn” này khiến giá đậu tương chưa có cú bứt phá mạnh trong ngắn hạn, nhưng lại mở ra cơ hội gom hàng tại vùng giá thấp đối với nhà đầu tư trung và dài hạn.
---------------------------------------------------------
✅Tại Việt Nam, đậu tương hiện đang được giao dịch hợp pháp thông qua Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV). Đây là kênh đầu tư:
- Minh bạch, hợp pháp và chịu sự giám sát của Bộ Công Thương.
- Cho phép nhà đầu tư giao dịch hai chiều (mua - bán), giao dịch T0, thời gian giao dịch linh hoạt.
- Giá được liên thông trực tiếp với các sàn hàng hóa lớn, giúp bắt nhịp với xu hướng giá quốc tế theo thời gian thực.
Trong bối cảnh nhiều kênh đầu tư truyền thống trở nên rủi ro hoặc kém hiệu quả, đầu tư hàng hóa - đặc biệt là đậu tương - đang trở thành một xu hướng mới, hấp dẫn và chiến lược cho cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức.
Liên hệ: Trần Nhài - 0964.274.326
