Theo đó, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy cho hay, Bộ GTVT đã dành 18 năm để nghiên cứu về tính khả thi của dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Đến năm 2011, Bộ đã trình cấp có thẩm quyền, nhưng tại thời điểm ấy có một số băn khoăn.
"Thứ nhất là nhu cầu nguồn vốn đầu tư lớn trong khi quy mô nền kinh tế còn rất khiêm tốn. Vấn đề thứ hai là nợ công của chúng ta ở thời điểm đó cũng rất cao. Thứ ba là còn những vấn đề kiến giải về tốc độ, về công năng", ông Huy thông tin.
Đến thời điểm hiện nay, trong quá trình nghiên cứu, lập 5 quy hoạch chuyên ngành, Bộ GTVT đã dự báo lại trên nhu cầu thực tiễn, trên hành lang Bắc - Nam, nhu cầu vận tải cả hàng hoá và hành khách rất lớn.
Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy tại Tọa đàm (Ảnh: VGP)
Theo lãnh đạo Bộ GTVT, với đặc điểm các khu kinh tế lớn đều tập trung vào khu vục duyên hải, Việt Nam có lợi thế vận tải hàng hoá đường biển, vì theo nghiên cứu trên thế giới cũng như trong nước thì chi phí vận tải biển vẫn là chi phí rẻ nhất trong vận tải hàng hoá..
"Chúng tôi cũng đã dự báo nhu cầu vận tải và thấy rằng thời điểm này thích hợp, cần thiết để xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam nhằm tái cơ cấu lại thị phần vận tải một cách thích hợp. Qua nghiên cứu, xét về ưu thế thì cự ly trên 1.000 km thích hợp và là ưu thế của hàng không, còn cự ly dưới 1.000 km phải là phương thức vận tải đường sắt", ông Huy nói.
Bên cạnh đó, một vài những yếu tô vĩ mô như quy mô nền kinh tế Việt Nam đến nay đã đạt 430 tỷ USD cùng việc nợ công cũng ở mức rất hợp lý khoảng 37% (năm 2023), cũng góp phần khẳng định tính cần thiết của dự án đường sắt này.
Đối với những trăn trở về mặt kỹ thuật, ví dụ như tại sao lại lựa chọn tốc độ 350 km/h, hay công năng sử dụng tại sao là vận tải hành khách, Bộ GTVT đều đã kiến giải một cách rõ ràng qua 10 năm nghiên cứu với sự tham gia của nhiều chuyên gia cũng như các đoàn công tác liên ngành tham quan, học tập tại 6 nước có đường sắt tốc độ cao phát triển.
"Như vậy đây là thời điểm thích hợp để Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị quyết định trình Quốc hội xem xét, quyết định đầu tư. Đây cũng thực sự là tiền đề, động lực để chúng ta bước vào kỷ nguyên vươn mình, như Tổng Bí thư Tô Lâm nói", Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh./.
