Quốc hội thông qua loạt chính sách đặc thù "gỡ vướng" cho nhà ở xã hội

Với 461/463 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Về chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội, nhằm thể chế hóa kịp thời Kết luận số 127 và Kết luận số 137 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Nghị quyết mới đã bổ sung quy định về điều kiện hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính.

Đáng chú ý, Nghị quyết trao quyền chủ động cho địa phương trong việc đánh giá, xác định đối tượng thụ hưởng, căn cứ vào yếu tố thời gian di chuyển, điều kiện hạ tầng giao thông và đặc thù vùng miền. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi về chỗ ở phù hợp, gần nơi làm việc, phục vụ tốt hơn đời sống người dân.

Nhằm thu hút doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội, Nghị quyết cũng đề ra nhiều giải pháp cải cách thủ tục hành chính, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, đồng thời tăng cường giám sát theo tinh thần Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Cụ thể, một loạt thủ tục được cắt giảm đáng kể như:

👉 Bỏ thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư và chấp thuận chủ trương đầu tư, thay vào đó là giao chủ đầu tư không qua đấu thầu, giúp rút ngắn khoảng 200 ngày – tương đương 70% thời gian so với quy định hiện hành.

👉 Không yêu cầu lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, giúp tiết kiệm khoảng 65 ngày (100%).

👉 Bỏ thủ tục thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi tại cơ quan chuyên môn về xây dựng, rút ngắn 15–35 ngày tùy quy mô dự án (100%).

👉 Áp dụng chỉ định thầu rút gọn thay vì đấu thầu rộng rãi, tiết kiệm từ 45–105 ngày (75–90%).

👉 Miễn giấy phép xây dựng cho các dự án áp dụng thiết kế mẫu hoặc điển hình, cắt giảm 20–30 ngày (100%).

👉 Không yêu cầu thẩm định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội tại cấp tỉnh; chủ đầu tư tự xây dựng và phê duyệt, sau đó thực hiện kiểm toán, quyết toán và gửi hồ sơ để cơ quan chức năng kiểm tra.

Nghị quyết cũng đặt nền móng cho việc hình thành Quỹ nhà ở quốc gia – một quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì lợi nhuận. Cấu trúc gồm Quỹ nhà ở Trung ương do Chính phủ thành lập và Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh quản lý.

Mục tiêu của Quỹ là tạo lập nguồn nhà ở cho thuê, góp phần sử dụng tiết kiệm quỹ đất, cho phép nhiều người được tiếp cận sử dụng luân phiên, qua đó bảo đảm nhu cầu về nhà ở ổn định, lâu dài cho những đối tượng không đủ khả năng tài chính để mua nhà ở xã hội.