Hồ nghi vẫn bao trùm. Hồ nghi đến phút cuối cùng. Hồ nghi kèm kì vọng. Nó làm cho mọi thứ thêm kịch tính. Nhưng chính nó cũng làm ngọt thêm thành quả. Chứng sĩ Việt Nam đang nín thở chờ thời khắc nâng hạng thị trường. Chỉ ít tiếng nữa thôi...
Người viết bài này cũng đầy hồ nghi nhưng niềm tin còn lớn hơn: Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được FTSE Russell chuyển từ nhóm Frontier (cận biên) lên Secondary Emerging (mới nổi thứ cấp). Nhất định phải vậy!
Phải vậy mới xứng đáng! Một thị trường luôn khát khát khao vươn mình, một Chính phủ đã nỗ lực hết sức. Bộ Tài chính, UBCKNN đã phấn đấu hết mình cho nhiệm vụ!
Thị trường chứng khoán Việt Nam đã và đang chuyển mình mạnh mẽ. Giai đoạn 2024 – 2025, hàng loạt chính sách đột phá được ban hành và thực thi, thể hiện quyết tâm rõ rệt từ các cơ quan quản lý nhằm tiệm cận chuẩn mực quốc tế.
Dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Bộ Tài chính và UBCKNN đã từng bước tháo gỡ các rào cản lớn nhất khiến Việt Nam nhiều năm liền lỡ hẹn nâng hạng, đặc biệt là những điểm nghẽn về cơ chế giao dịch và quy trình thanh toán bù trừ.
Một trong những bước ngoặt quan trọng là việc gỡ bỏ cơ chế pre-funding – tức yêu cầu nhà đầu tư phải có đủ 100% tiền trước khi đặt lệnh. Quy định này từng là trở ngại lớn nhất theo đánh giá của các tổ chức xếp hạng như FTSE Russell hay MSCI.
Cùng với đó, sự kiện vận hành hệ thống giao dịch KRX vào tháng 5/2025 đã đánh dấu một bước tiến dài về công nghệ.
Hệ thống mới giúp thị trường nâng cao năng lực xử lý, giảm rủi ro vận hành, đồng thời là nền tảng quan trọng để triển khai các sản phẩm và cơ chế giao dịch theo chuẩn quốc tế như T+0, giao dịch trong ngày (intra-day), bán khống có kiểm soát và đặc biệt là cơ chế thanh toán bù trừ trung tâm (CCP). Đây là điều kiện then chốt giúp Việt Nam đáp ứng đầy đủ tiêu chí nâng hạng về mặt hạ tầng.
Ở cấp độ chính sách, Chính phủ đã ban hành hàng loạt văn bản định hướng chiến lược phát triển thị trường vốn trung và dài hạn. Trong đó, điểm nhấn là Nghị quyết 86/NQ-CP năm 2022 và Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, đặt mục tiêu cụ thể về nâng hạng và định vị thị trường vốn là kênh huy động trung – dài hạn chủ lực của nền kinh tế.
Bộ Tài chính và UBCKNN cũng liên tục tổ chức đối thoại với các nhà đầu tư nước ngoài, lắng nghe ý kiến góp ý của các quỹ lớn để điều chỉnh quy định theo hướng phù hợp với thông lệ quốc tế nhưng vẫn đảm bảo ổn định vĩ mô.
Tất cả những nỗ lực đó không chỉ nhằm đạt được một thước đo danh nghĩa là “nâng hạng”, mà quan trọng hơn là để xây dựng một thị trường vốn hiện đại, công bằng và hiệu quả – nơi mọi dòng vốn đều có cơ hội phát triển một cách minh bạch và bền vững.
Việc được FTSE Russell hay MSCI công nhận cũng không phải là đích đến cuối cùng, mà đó là sự khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới – nơi niềm tin thị trường, độ sâu thanh khoản và sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài ngày càng được củng cố.
"Chỉ khi nhà đầu tư nước ngoài có trải nghiệm tốt, cảm nhận tốt, dòng vốn ngoại vào thị trường mới tăng, từ đó thị trường chứng khoán mới có thể phát triển minh bạch và bền vững, giữ được thứ hạng", Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải nói tại một buổi hội thảo hồi tháng 7/2025.
Nâng cao vị thế quốc gia
Nên nhớ, nâng hạng thị trường không chỉ là một sự kiện mang tính biểu tượng, mà còn là cột mốc có ý nghĩa chiến lược đối với nền kinh tế.
Theo các cơ quan quản lý, đây không đơn thuần là chuyện “được gọi tên” trên bảng xếp hạng, mà là bước đi chủ động để nâng tầm vị thế quốc gia, thu hút dòng vốn dài hạn, chuẩn hóa tiêu chuẩn vận hành của thị trường vốn và thúc đẩy cải cách thể chế một cách toàn diện.
Giới chuyên gia thì nhìn nhận rõ hơn việc được nâng hạng đồng nghĩa với việc thị trường Việt Nam sẽ lọt vào tầm ngắm của những nhà đầu tư quốc tế lớn – những dòng tiền chuyên nghiệp, dài hạn và có tính kỷ luật cao. Điều này cũng giúp gia tăng uy tín cho doanh nghiệp nội, qua đó tạo hiệu ứng lan tỏa về quản trị, minh bạch và khả năng tiếp cận dòng vốn rẻ hơn trong dài hạn./.
