Việt Nam đã ở "Watching list" của FTSE cho Phân hạng Emerging từ 2018, và đã 7 năm, nhưng chưa bằng Kuwait và China A (9 và 12 năm). Giả sử VN được Nâng hạng, nhiều NĐT kỳ vọng a Tây sẽ mua ngay, anh Bank thì kỳ vọng USD về, nhưng khônghẳn vậy nhé. Từ trưởng hợp 5 quốc gia trên khi nâng hạng ta thấy:
+ Có 1 khoảng thời gian chuẩn bị 1 năm (trừ UAE)
+ Có quá trình chuyển đổi 1 quý đến 5 quý (chia thành 2-6 chặng)
Tức là trong giai đoạn này, các quỹ EM ETF có đủ thời gian để dần tăng tỷ trọng các CP thuộc TTCK quốc gia được nâng hạng. Trong khi đó các quỹ chỉ số Frontier cũng đủ thời gian để bán tái cơ cấu CP quốc gia được nâng hạng EM và tái cân bằng lại với tỷ trọng mới các quốc gia còn lại ở Frontier. Thông thường quốc gia được nâng hạng thường đang là tốt nhất và lớn nhất của Frontier, nên FTSE nhiều khả năng sẽ add 1 quốc gia khác vào thế chỗ.
Do vậy, giai đoạn vừa nâng hạng 😀 Có khi dòng tiền còn ra là chính, do các quỹ Frontier cần bán sớm để cơ cấu, trong khi quỹ EM thì đang còn túc tắc mua từ từ. Chưa kể nội địa các nước và các quỹ active có khi đã hành động trước, trading nhân dịp nâng hạng.
Điều này giải thích tại sao trước thềm nâng hạng đa số TTCK các ứng cử viên (Qatar, Kuwait, Saudi Arabia, Uae) đều tăng tốt, và điều chỉnh ngay khi công bố KQ nâng hạng thành công sau nhiều năm chờ đợi như chúng ta.
Giai đoạn nâng hạng TTCK tại các nước châu Á (Nguồn: BSC)
Phải đến khi 1 năm sau khi quyết định nâng hạng, Khi FTSE/ MSCI bắt đầu đưa cổ phiếu nước đó vào rổ chỉ số, các quỹ ETF thụ động (passive funds) buộc phải giải ngân theo tỷ trọng. Giai đoạn này dòng vốn vào ổn định hơn, nhưng không bùng nổ tức thì — mà chia thành nhiều đợt (tranches) như:
— Saudi Arabia: 6 đợt trong 15 tháng,
— China A: 4 đợt,
— Qatar & Kuwait: 2 đợt,
Kinh nghiệm rút ra: Nên kỳ vọng vừa phải, ngay cả khi nâng hạng, thị trường có thể “nghỉ” hoặc điều chỉnh kỹ thuật trước khi hút vốn thực (T1). Hiệu ứng nâng hạng bền vững chỉ đến sau khi thị trường đáp ứng đủ thanh khoản, room ngoại, và chuẩn vận hành.
“Hạnh phúc là một hành trình – không phải là đích đến.”
Với Việt Nam, hành trình trở thành thị trường mới nổi (Emerging Market) cũng như vậy.
Suốt hơn 7 năm qua, chúng ta đã không ngừng lớn lên – hiện đại hơn, minh bạch hơn, và hội nhập sâu hơn với TTCK thế giới. Việc nâng cấp thị trường chứng khoán không chỉ là để đạt một “danh hiệu” quốc tế, mà trước hết là vì chính sự phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt Nam, giúp họ vận hành bài bản, minh bạch, và tiếp cận được nguồn vốn trung dài hạn.
Thị trường chứng khoán phát triển là nơi hấp thụ vốn đầu tư cho nhà đầu tư Việt Nam, là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, và là một phần vô cùng quan trọng trong con đường đi tới thịnh vượng của quốc gia - Việt Nam 2045.
