Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trải qua giai đoạn hưng phấn hiếm có. Chỉ trong tháng 8, VN-Index đã tăng gần 180 điểm, đánh dấu chuỗi ngày thăng hoa liên tiếp. Tuy nhiên, trái ngược với diễn biến chỉ số, không ít nhà đầu tư vẫn than phiền chưa thể “về bờ” sau thời gian dài chịu lỗ.
VTCNews dẫn lời bà Hoàng Việt Phương - chuyên gia của CTCP Chứng khoán SSI - cho biết hiện tượng này xuất phát từ đặc trưng tâm lý đám đông của nhà đầu tư Việt Nam.
“Khi thị trường tăng, thay vì chốt lời như ở các thị trường phát triển, nhiều nhà đầu tư trong nước lại sợ giá tiếp tục tăng và đổ tiền mua đuổi. Ngược lại, lúc thị trường giảm, họ lại ồ ạt bán ra vì lo sợ lỗ thêm. Tâm lý này khiến nhiều người càng đầu tư lâu lại càng lỗ nhiều”, bà Phương nhận định.
Vị chuyên gia cũng cho biết, năm 2025 là một năm đặc biệt, thị trường tăng vượt kỳ vọng và vượt ngoài mọi kịch bản phân tích của SSI.
Tuy nhiên, chính sự thận trọng thái quá sau những cú sốc trong quá khứ đã khiến dòng tiền từ các nhà đầu tư chuyên nghiệp vào thị trường không đáng kể. Ngược lại, nhà đầu tư cá nhân và F0 lại là nhóm đổ tiền mạnh nhất. Điều này khiến đà tăng của thị trường không đi kèm với tỷ lệ sinh lời đồng đều cho toàn bộ nhà đầu tư.
Trong khi đó, ông Đặng Trần Phục, Chủ tịch HĐQT CTCP Chứng khoán AZFin Việt Nam, đánh giá thị trường thời gian qua tăng mạnh nhưng không lan tỏa rộng, chỉ tập trung vào một số nhóm cổ phiếu nhất định.
“Nhiều người chọn sai nhóm ngành hoặc mới mua vào ở giai đoạn cổ phiếu đã tăng cao nên rủi ro đu đỉnh rất lớn”, ông Phục nói. Thêm vào đó, tâm lý đợi thị trường tăng nóng mới xuống tiền càng khiến việc ra vào dòng tiền thiếu hiệu quả, lãi thì ít mà rủi ro lại cao.
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích khối khách hàng cá nhân tại Chứng khoán Yuanta Việt Nam, chỉ ra hai sai lầm phổ biến.
Thứ nhất là tâm lý FOMO khiến nhà đầu tư quên đi rủi ro và lao vào các mã đã tăng nóng, kỳ vọng sẽ còn tăng tiếp. Thứ hai là danh mục đầu tư kẹt lại ở nhóm cổ phiếu chưa hồi phục, như xuất khẩu hay bất động sản khu công nghiệp, và thiếu linh hoạt trong cơ cấu lại danh mục.
Ông Minh khuyến nghị, thay vì cắt lỗ vội vàng để chạy theo sóng cổ phiếu tăng nóng, nhà đầu tư nên nắm giữ các cổ phiếu có tiềm năng phục hồi, tránh mua đuổi mà chờ những nhịp điều chỉnh chiết khấu tốt hơn.
Cuối năm 2025: Cổ phiếu nào đáng chú ý?
Dự báo xu hướng cuối năm, ông Đặng Trần Phục cho rằng, tư duy "mua khi rẻ" vẫn chưa được hình thành ở phần đông nhà đầu tư Việt. Nếu tiếp tục mua theo cảm tính, chờ giá tăng mới xuống tiền, khả năng "lỗ dài hạn" là khó tránh.
Ông Phục đánh giá ngân hàng vẫn là nhóm cổ phiếu hấp dẫn nhờ nền tảng cơ bản và vai trò dẫn dắt dòng tiền. Trong khi đó, chứng khoán tiếp tục là nhóm mang tính đầu cơ cao, phù hợp với nhà đầu tư chấp nhận rủi ro. Còn bất động sản khu công nghiệp và bán lẻ cũng được đánh giá có tiềm năng bứt phá.
Ông Nguyễn Thế Minh lưu ý rằng sau giai đoạn tăng mạnh, thị trường bắt đầu phân hóa rõ rệt. Một số nhóm ngành như xuất khẩu, bất động sản vẫn chưa phục hồi về đỉnh cũ (trước thông tin về chính sách thuế quan hồi tháng 4). Trong khi đó, nhiều cổ phiếu tăng nóng đang chịu áp lực bán chốt lời do margin cao.
“Nhà đầu tư nên chọn lọc kỹ trong nhóm ngân hàng, vì không phải mã nào cũng tăng giá hoặc có kỳ vọng dài hạn. Cần đánh giá so sánh để xuống tiền chính xác”, ông Minh khuyến nghị.
Cuối cùng, bà Hoàng Việt Phương tiếp tục giữ quan điểm thận trọng: “Một số cổ phiếu đã ‘ngủ yên’ 3–4 năm bất ngờ tăng mạnh trong thời gian ngắn, điều này khiến việc dự báo sóng tăng rất khó. Nhà đầu tư nên kiên nhẫn quan sát, vì không loại trừ khả năng thị trường sẽ không còn bùng nổ mạnh như giai đoạn vừa qua”./.
