S&P Global Ratings vừa nâng xếp hạng tín nhiệm dài hạn cho Vietcombank, Techcombank và Eximbank, đồng thời điều chỉnh đánh giá rủi ro ngành ngân hàng Việt Nam (BICRA) từ nhóm 9 lên nhóm 8.
Động thái này phản ánh sự cải thiện trong môi trường kinh tế vĩ mô, chất lượng tài sản và khung pháp lý.
S&P nâng hạng tín nhiệm cho 3 ngân hàng Việt Nam (Nguồn: S&P)
Vietcombank
Theo S&P, Vietcombank được nâng xếp hạng tín nhiệm từ BB lên BB+ với triển vọng ổn định. Cơ quan xếp hạng đánh giá ngân hàng sẽ duy trì tỷ lệ vốn điều chỉnh theo rủi ro (RAC) khoảng 5,8%–6,3% trong hai năm tới, cao hơn mức 5,9% cuối năm 2024.
Dù bức tranh vĩ mô còn nhiều bất định, S&P cho rằng rủi ro tín dụng của Vietcombank vẫn ổn định. Tỷ lệ nợ xấu (NPL) dự báo tăng nhẹ lên 1,2%, nhưng thấp hơn nhiều so với trung bình ngành 4%-5%.
Đáng chú ý, tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu trên 200% giúp Vietcombank duy trì “bộ đệm” chống rủi ro tín dụng tốt hơn so với hầu hết các ngân hàng cùng nhóm.
Tuy nhiên, cơ quan xếp hạng cũng cảnh báo: Vietcombank có thể bị hạ bậc nếu tỷ lệ RAC rơi dưới 5% hoặc chất lượng tài sản suy giảm, không còn nổi trội so với các đối thủ. Ngược lại, khả năng nâng hạng thêm trong 2 năm tới được đánh giá là rất thấp, trừ khi Việt Nam được cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia.
Techcombank
Techcombank được nâng xếp hạng tín nhiệm từ BB- lên BB nhờ khả năng duy trì vốn hóa mạnh. S&P ước tính tỷ lệ RAC của ngân hàng sẽ đạt 6%–6,7% trong hai năm tới, giảm nhẹ so với mức 7,1% cuối năm 2024.
Dù nợ xấu (NPL) có thể nhích lên 1,4%, ngân hàng vẫn nằm trong mặt bằng tốt hơn so với trung bình ngành. Cơ quan xếp hạng cho rằng, tác động trực tiếp của bất ổn thương mại đối với Techcombank sẽ nằm trong tầm kiểm soát, do ngân hàng ít chịu ảnh hưởng từ lĩnh vực xuất khẩu.
Về triển vọng, Techcombank sẽ tiếp tục giữ vững lợi thế trong mảng bán lẻ và khả năng sinh lời vượt trội trong 2 năm tới. Cơ hội nâng hạng sẽ mở ra nếu Techcombank đẩy RAC vượt 10% một cách bền vững, đồng thời kiểm soát chất lượng tài sản và đa dạng hóa danh mục cho vay, đặc biệt giảm phụ thuộc vào bất động sản và xây dựng.
Tuy vậy, khả năng hạ bậc có thể xảy ra nếu chất lượng tài sản xấu đi mạnh, NPL vượt xa trung bình ngành, hoặc tỷ lệ cho vay/tiền gửi vượt 130% hay tiền gửi khách hàng rơi xuống dưới 60% tổng nguồn vốn.
Eximbank
Eximbank được nâng từ B+ lên BB-. S&P nhận định, Eximbank hiện tập trung chiến lược vào phân khúc bán lẻ chưa được khai thác mạnh và nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ – chiếm tới 54% dư nợ cho vay cuối 2024. Đây là mảng cho vay có biên lợi nhuận cao, tạo nguồn thu ổn định.
Sau nhiều năm tái cấu trúc, siết chặt chuẩn mực tín dụng, Eximbank đã cải thiện lợi nhuận, giảm chi phí rủi ro và củng cố sức khỏe tài chính. Nhờ đó, khả năng sinh lợi của ngân hàng được đánh giá là bền vững trong dài hạn.
Dự báo trong 2 năm tới, ngân hàng tiếp tục duy trì vốn hóa và đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu.
Cánh cửa nâng hạng sẽ được mở ra nếu RAC vượt 10% một cách bền vững – tức ngân hàng tăng vốn mạnh, lợi nhuận cải thiện ổn định và tăng trưởng cho vay được kiểm soát.
Ngược lại, rủi ro hạ tín nhiệm có thể xảy ra nếu thị phần Eximbank suy giảm dưới 1%, năng lực huy động vốn hoặc chất lượng tài sản yếu đi, hoặc tỷ lệ an toàn vốn (RAC) duy trì dưới 5%.
Theo S&P, GDP Việt Nam dự báo đạt 5,9% vào năm 2025 và 6% vào năm 2026, cao hơn nhiều so với mức trung bình khu vực châu Á - Thái Bình Dương là 4,1%.
Nền kinh tế được hậu thuẫn bởi dòng vốn FDI, lực lượng lao động trẻ và cạnh tranh, cũng như mạng lưới logistics phục vụ xuất khẩu đang ngày càng hoàn thiện.
Nhờ đó, tỷ lệ nợ xấu toàn ngành giảm xuống 4,1% năm 2024 so với 4,5% năm 2023. Đồng thời, các ngân hàng tiếp tục dựa vào tiền gửi hộ gia đình - chiếm 45%–50% tổng tiền gửi, tạo bộ đệm thanh khoản ổn định.
Dù triển vọng tích cực, S&P cảnh báo tăng trưởng tín dụng cao (tỷ lệ tín dụng khu vực tư nhân/GDP đạt 136% năm 2024) tiềm ẩn rủi ro tín dụng nếu kinh tế suy thoái. Ngoài ra, Việt Nam vẫn chậm triển khai Basel III và tiêu chuẩn minh bạch chưa theo kịp các thị trường trong khu vực.
Tuy nhiên, những cải cách pháp lý gần đây, như Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 và quy định nghiêm ngặt hơn về trái phiếu doanh nghiệp, sẽ giúp tăng tính minh bạch và giám sát toàn ngành./.
