Một lượng lớn vốn của doanh nghiệp bất động sản đang bị chôn chân trong hàng tồn kho. Ảnh: Bảo Chương
Tín dụng bất động sản chủ yếu chảy vào doanh nghiệp
Tính tới ngày 25.12.2024, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 13,82% (khoảng 15,4 triệu tỉ đồng). Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, đến cuối năm 2024, ngành ngân hàng cán đích mục tiêu tăng trưởng tín dụng (khoảng 15%). Hiện NHNN chưa công bố số liệu tăng trưởng tín dụng bất động sản cả năm 2024, song với tỉ trọng khoảng 21 - 22% tổng dư nợ, tín dụng bất động sản năm 2024 ước đạt 3,3 - 3,4 triệu tỉ đồng.
Đáng chú ý, nếu những năm trước, vay tiêu dùng bất động sản thường tăng trưởng hai con số và chiếm tới 70% tổng dư nợ tín dụng, thì năm 2024, tín dụng tiêu dùng bất động sản tăng chậm, trong khi tín dụng kinh doanh bất động sản tăng trưởng hai con số.
Các chuyên gia đánh giá, điều này cho thấy tín dụng bất động sản vẫn chủ yếu tập trung vào các doanh nghiệp, chủ đầu tư. Nhiều khả năng, một phần tín dụng được giải ngân cho các doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn về tài chính với mục đích tái cấu trúc nợ khi lượng lớn trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vào năm 2025 - 2026.
Trong năm 2025, khoảng 110.000 tỉ đồng trái phiếu phát hành bởi các tổ chức phát hành thuộc nhóm bất động sản nhà ở sẽ đáo hạn. Trong đó, 31.000 tỉ đồng đã chậm trả gốc lãi trước đó. Những trái phiếu này đã chậm trả lãi hoặc chậm trả nợ gốc trước khi gia hạn đến năm 2025.
Cơn khát vốn vẫn chưa vơi
Báo cáo tài chính mới nhất cũng cho thấy, nhiều "ông lớn" trong ngành địa ốc đang phải đối mặt với khối nợ khổng lồ. Bên cạnh đó là gánh nặng khác đang “đè” doanh nghiệp địa ốc là hàng tồn kho.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho biết, trong 10 tháng năm 2024, Tổ Công tác 1435 của Thủ tướng Chính phủ đã chuyển đến TPHCM 64 dự án để được xem xét giải quyết; Tổ Công tác chuyên đề của UBND TPHCM đã họp 10 cuộc họp xem xét giải quyết cho 34 dự án, trong đó có 8 dự án đã được giải quyết.
Tuy nhiên, vấn đề đáng quan tâm hơn là vẫn có đến 86 dự án nhà ở thương mại đã ngưng thi công hoặc chưa thi công. Đây là các dự án bị vướng mắc về pháp lý, chờ được giải cứu. Dự án càng bị ngâm lâu thì doanh nghiệp càng khó về dòng tiền vì đã vay vốn cho chi phí tạo lập dự án ban đầu, tiền lãi vẫn phải trả liên tục ăn mòn vào món nhưng không có hàng để bán.
Chủ tịch HĐQT một doanh nghiệp bất động sản lớn tại TPHCM chia sẻ, dù được ngân hàng đồng ý tài trợ vốn để triển khai dự án, nhưng khi dùng dự án khác làm thế chấp, ngân hàng vẫn gặp khó khăn trong việc giải ngân dù pháp lý đang được tháo gỡ. Doanh nghiệp không thể bán nửa dự án hay toàn bộ dự án để thu hồi vốn.
Ở góc độ là chuyên gia về tài chính, TS. Đinh Thế Hiển - Viện trưởng Viện nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng cho biết, dòng tiền của doanh nghiệp bất động sản và xây dựng liên tục giảm, thậm chí là tăng trưởng âm.
Theo TS. Đinh Thế Hiển, trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ, có hai dòng tiền quan trọng: Từ hoạt động kinh doanh và tài chính. Hiện tại, dòng tài chính gặp khó khăn do không có vay mới được giải ngân, dẫn đến tình trạng dòng tiền âm. Điều này phản ánh sự thiếu hụt vốn nghiêm trọng và sự không đồng nhất trong phối hợp giữa công ty và ngân hàng.
TS Nguyễn Duy Phương, Giám đốc đầu tư DG Capital, cho rằng, các quy định mới siết chặt, đặc biệt về huy động vốn từ khách hàng, sẽ ảnh hưởng đến khả năng triển khai dự án của doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp vốn mỏng. Mặc dù tín dụng được ưu tiên với lãi suất hợp lý và ngân hàng tích cực cho vay, nhưng việc tiếp cận nguồn vốn này gặp khó khăn do yêu cầu cao về pháp lý dự án, tỉ lệ đòn bẩy, phương án tài chính và kế hoạch trả nợ.
Nguồn: Lao Động