Nhật Bản tìm 'lối thoát' cho hạ tầng AI

Trong khi nhu cầu tính toán cho AI tăng mạnh, Nhật Bản lại thiếu nhà thầu xây dựng trung tâm dữ liệu, đẩy thị trường vào thế 'nghẽn cổ chai'. 

Linesight và Turner & Townsend - các đơn vị tư vấn hàng đầu thế giới về quản lý dự án và chi phí - cho rằng, thị trường Nhật Bản ghi nhận lượng yêu cầu dự án tăng đột biến, nhưng phần lớn không thể tiến tới ký kết hợp đồng do thiếu nhà thầu đủ năng lực. 

Các tập đoàn xây dựng lớn nhất quốc gia như Kajima, Taisei và Obayashi đều đã kín lịch đến năm 2028-2029.

Sự thiếu hụt nguồn cung xảy ra trong bối cảnh tân Thủ tướng Nhật Bản, bà Sanae Takaichi, xác định trí tuệ nhân tạo (AI) là động lực tăng trưởng quốc gia mới.

Các tập đoàn như SoftBank hay Fujitsu đang thúc đẩy mô hình “AI có chủ quyền” (sovereign AI) — nơi mỗi quốc gia tự xây dựng hệ thống AI của riêng mình, từ hạ tầng tính toán đến quản trị dữ liệu.

Với các hyperscaler — những doanh nghiệp vận hành hạ tầng đám mây quy mô lớn — đây là vấn đề đặc biệt nghiêm trọng. Họ cần tiến độ triển khai nhanh, nhất là đối với các trung tâm dữ liệu phục vụ AI, vốn đòi hỏi hệ thống làm mát tiên tiến cùng cơ sở hạ tầng mật độ cao để vận hành các máy chủ GPU Nvidia thế hệ mới.

Áp lực chi phí

Hai năm liên tiếp, chi phí xây dựng trung tâm dữ liệu tại Nhật Bản tăng mạnh. 

Chi phí xây dựng chung được dự báo tăng 38% trong giai đoạn 2020-2025; riêng chi phí cho trung tâm dữ liệu đã tăng gấp 2,5 lần. Đồng Yên yếu càng làm trầm trọng thêm vấn đề, đẩy giá các thiết bị làm mát và nguồn điện nhập khẩu lên cao.

Các chuyên gia cảnh báo, chi phí quá lớn có thể khiến nhiều dự án bị hoãn hoặc hủy bỏ, trong khi thời gian xây dựng kéo dài từ 2 đến 3 năm làm gia tăng rủi ro biến động thị trường cho các nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, sự chậm chạp trong việc ứng dụng công nghệ số cũng cản bước thị trường này.

Singapore đã yêu cầu sử dụng mô hình Mô phỏng thông tin công trình (BIM) bắt buộc từ năm 2015 để rút ngắn tiến độ, nhưng Nhật Bản vẫn duy trì nhiều quy trình thủ công, làm tăng chi phí và rủi ro phê duyệt chậm trễ.

'Lối thoát' cho hạ tầng AI

Trước thực tế "đất chật người đông" tại Tokyo (công suất đã sử dụng 93% và gần một nửa dự án mới đã được thuê trước), các doanh nghiệp Nhật Bản đang chuyển hướng sang các giải pháp linh hoạt hơn. 

Các tập đoàn viễn thông như KDDI và SoftBank đang tái sử dụng nhà máy, kho xưởng để nhanh chóng triển khai hạ tầng phục vụ AI. Mảng trung tâm dữ liệu được coi là trụ cột tăng trưởng mới trong bối cảnh mảng viễn thông truyền thống đang dần bão hòa.

KDDI sẽ mở trung tâm dữ liệu AI mới vào tháng 1, trang bị GPU Nvidia GB200. Công ty chỉ mới mua lại nhà máy Sakai của Sharp tại Osaka vào tháng 4, nhưng vẫn đưa vào vận hành trong chưa đến một năm, một phần vì cơ sở này đã có sẵn hạ tầng điện phù hợp.

Dù tiếp tục xây mới ở các khu đất trống (greenfield), KDDI cho biết cải tạo cơ sở có sẵn là cách quan trọng để mở rộng công suất nhanh.

SoftBank, hiện vận hành 18 trung tâm dữ liệu trên toàn Nhật, cũng đang mở rộng để hỗ trợ dịch vụ đám mây chủ quyền và nền tảng AI dự kiến ra mắt năm tới.

Công ty bắt đầu xây dựng một khu trung tâm dữ liệu lớn tại Hokkaido từ tháng 4. Khi hoàn thiện, khu phức hợp này sẽ có diện tích khoảng 700.000 m² — thuộc nhóm lớn nhất Nhật Bản.

Để theo kịp tốc độ đổi mới công nghệ từ khách hàng AI, SoftBank áp dụng mô hình xây dựng linh hoạt.

Tadaaki Ban, Giám đốc cấp cao phụ trách phát triển trung tâm dữ liệu, cho biết dự án sẽ sử dụng các mô-đun dạng container, được chế tạo sẵn (prefabricated), có thể lắp đặt theo từng giai đoạn thay vì xây toàn bộ một lần./. 

Nguồn tham khảo: NikkeiAsia