CEO Nvidia Jensen Huang gần đây tuyên bố Trung Quốc “không hề tụt hậu” so với Mỹ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng nhiều gã khổng lồ công nghệ Mỹ lại không nghĩ vậy…
Tại sự kiện Google I/O tuần trước, “gã khổng lồ tìm kiếm” đã giới thiệu phiên bản mới nhất của mô hình AI Gemini, tuyên bố đây là trí tuệ nhân tạo nhanh nhất thế giới, với tốc độ tạo token nhanh gấp 10 lần so với DeepSeek của Trung Quốc.
Tốc độ tạo token – hiểu đơn giản là tốc độ mà một mô hình có thể tạo ra các token (đơn vị văn bản) trong quá trình phản hồi – chỉ là một trong nhiều thước đo đánh giá năng lực AI.
Nhiều công ty AI lớn khác của Mỹ cũng đang quảng bá về sức mạnh vượt trội của các mô hình mới nhất, từ OpenAI – cha đẻ của GPT, đến xAI của Elon Musk và Anthropic – công ty đứng sau mô hình Claude.
Trong khi đó, tại Trung Quốc, Alibaba cho biết dòng mô hình Qwen3 mới nhất của họ – ra mắt vào tháng 4 – tiêu tốn ít tài nguyên tính toán hơn nhưng lại vượt qua nhiều đối thủ lớn trong các bài kiểm tra về tư duy toán học và khả năng lập trình.

Các 'gã khổng lồ' AI của Mỹ và Trung Quốc đều hy vọng những cải tiến mới có thể mở khóa tiềm năng thương mại của AI (Ảnh: Nikkei Asia)
Dù vậy, câu hỏi “Ai có mô hình AI mạnh nhất?” có lẽ không còn quá quan trọng.
Ông Arthur Lai, Trưởng bộ phận Nghiên cứu Công nghệ Châu Á tại Macquarie, cho rằng chiến trường thực sự tiếp theo của AI sẽ nằm ở ứng dụng thực tế, cụ thể là AI mang tính tác nhân (agentic AI).
Theo ông, các mô hình như DeepSeek đang mở ra khả năng huấn luyện phân tán, tinh chỉnh phi tập trung, giúp giảm chi phí và gánh nặng tính toán. Tuy nhiên, nhu cầu về hiệu quả ứng dụng mới là động lực thúc đẩy.
Đồng quan điểm, Giáo sư Jason Corso (Đại học Michigan) cho rằng rất khó xác định quốc gia hay công ty nào đang dẫn đầu, bởi không có một hệ tiêu chuẩn chung nào để đo lường “tác động thực tiễn” của AI.
“Mỹ có thể mạnh về dung lượng và thông lượng mô hình, nhưng nếu không chuyển hóa thành giá trị thực tế thì những năng lực đó vô nghĩa. Tốc độ tạo token hay giải đề Olympic không nói lên điều gì nếu không giúp ích gì cho người dùng cuối”, vị Giáo sư nói.
AI agent – tương lai của AI
Trước bài toán “năng lực tư duy dư thừa”, giới công nghệ đang hướng sự chú ý đến AI agent – trợ lý ảo thông minh có khả năng thực hiện nhiệm vụ thay con người mà không cần giám sát từng bước.
Gartner – công ty nghiên cứu và tư vấn của Mỹ – dự báo đến năm 2028, khoảng 33% phần mềm doanh nghiệp sẽ tích hợp AI agent, tăng vọt từ mức dưới 1% trong năm 2024. Những hệ thống này được kỳ vọng sẽ tự động xử lý ít nhất 15% các quyết định thường nhật tại nơi làm việc.
Trong vài tháng trở lại, các ông lớn công nghệ như Microsoft, Google, Alibaba, Tencent, ByteDance cùng nhiều startup đã đồng loạt trình diễn các mô hình AI và ứng dụng mới nhất của họ. Quan trọng hơn, họ cũng đã vạch ra kế hoạch phát triển những AI assistant thực sự hữu ích.
Tuần trước, Google công bố việc tích hợp Gemini vào toàn bộ hệ sinh thái phần mềm và phần cứng – bao gồm cả kính thông minh AI hợp tác sản xuất cùng Samsung. Mục tiêu là phát triển một AI agent chủ động, cá nhân hóa, có khả năng quan sát, hiểu và hành động vì người dùng.
Microsoft cũng không đứng ngoài cuộc khi giới thiệu kế hoạch xây dựng “web agentic mở” – một mạng lưới các AI agent có thể giao tiếp, ra quyết định và hành động trên toàn bộ hệ sinh thái của hãng.

Ông Satya Nadella trình bày về kế hoạch xây dựng “web agentic mở”
Tại Trung Quốc, startup Manus gây chú ý khi tuyên bố sở hữu “AI agent tổng quát đầu tiên trên thế giới”, có thể làm mọi việc từ lọc hồ sơ xin việc đến phân tích cổ phiếu. Trong khi đó, Fellou – một startup khác – chuẩn bị ra mắt trình duyệt AI tại Mỹ và Nhật Bản, với khả năng truy cập tệp cục bộ và tương tác trên mạng xã hội.
“Chúng tôi nhắm đến thị trường Mỹ trước vì người dùng ở đó sẵn sàng chi trả”, nhà sáng lập Fellou Xie Yang cho biết. Dù thừa nhận Mỹ dẫn đầu về nghiên cứu, song ông tin rằng “ứng dụng AI ở Trung Quốc sẽ vượt trội hơn, vì giới lập trình viên ở đây ít thiên về lý thuyết, mà hướng tới thực dụng”.
Các ông lớn như Tencent và Alibaba cũng đang tăng tốc.
Tencent nâng cấp nền tảng phát triển AI agent để doanh nghiệp có thể dễ dàng tạo trợ lý tùy chỉnh – từ viết code đến phân tích dữ liệu. Trong khi đó, Alibaba ra mắt trợ lý Quark tích hợp toàn diện nhiều chức năng, còn ByteDance vừa giới thiệu Seed-Thinking-v1.5 – mô hình tư duy cạnh tranh trực tiếp với DeepSeek R1, cùng nền tảng AI Coze Space có khả năng tự động tạo slide, văn bản, web...
Dù vậy, không phải ai cũng tin rằng kỷ nguyên AI agent đã đến. Giáo sư Jason Corso cho rằng “phần lớn AI agent hiện nay chỉ là chiêu trò marketing. Chưa có tiến bộ rõ ràng vì thiếu các tiêu chí đánh giá hiệu quả gắn với thực tế sử dụng”./.
Nguồn tham khảo: Nikkei Asia