Từ ngày 15/8/2025, Nghị định 226/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi quan trọng liên quan đến bảng giá đất và khung giá đất, tác động trực tiếp đến quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.
Bãi bỏ khung giá đất
Một trong những điểm nổi bật nhất là bãi bỏ quy định về khung giá đất được áp dụng trước đây theo Nghị định 96/2019/NĐ-CP. Đây được xem là bước cải cách lớn, trao nhiều quyền tự chủ hơn cho các địa phương trong việc xây dựng bảng giá đất sát với thị trường thực tế.
Xác định giá đất công cộng theo giá thương mại
Trước đây, giá đất cho các công trình công cộng, cơ sở tôn giáo, nghĩa trang… được xác định dựa trên mức giá của loại đất cùng mục đích sử dụng hoặc giá đất ở khu vực lân cận nếu không có quy định cụ thể.
Tuy nhiên, Nghị định 226 bổ sung cơ chế mới: khi bảng giá đất không có loại đất cùng mục đích sử dụng, cơ quan quản lý được phép căn cứ thêm vào giá đất thương mại, dịch vụ tại khu vực lân cận để xác định mức giá phù hợp.
Đặc biệt, đối với đất xây dựng công trình sự nghiệp, nếu không có giá loại đất tương ứng, địa phương có thể căn cứ vào giá đất thương mại, dịch vụ hoặc giá đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp, đảm bảo mức giá phản ánh sát tình hình thực tế.
Trao quyền xây dựng bảng giá đất cho cấp xã
Trước đây, việc xây dựng bảng giá đất do UBND cấp huyện thực hiện theo chỉ đạo của cấp tỉnh. Nay, theo Nghị định 226, nhiệm vụ này được chuyển giao cho UBND cấp xã, phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp sau khi bộ máy hành chính được sắp xếp lại trên phạm vi toàn quốc.
Điều chỉnh cơ quan thẩm quyền lựa chọn tổ chức định giá đất
Theo quy định cũ, Sở Tài nguyên và Môi trường lựa chọn tổ chức định giá đất thông qua đấu thầu. Tuy nhiên, sau khi sáp nhập vào Sở Nông nghiệp và Môi trường, cơ chế này đã thay đổi.
Nghị định 226 cho phép cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh chủ động đặt hàng hoặc giao nhiệm vụ cho đơn vị sự nghiệp công lập đủ điều kiện, hoặc lựa chọn tổ chức tư vấn xác định giá đất thông qua đấu thầu. Điều này giúp các địa phương linh hoạt hơn, rút ngắn thời gian xử lý và phù hợp với thực tiễn tổ chức bộ máy hiện nay.
Một điểm đáng chú ý khác là bổ sung trường hợp đất nông nghiệp nằm trong cùng thửa đất có nhà ở vào diện có thể tăng hoặc giảm mức giá so với bảng giá đất chung. Quy định này giúp phản ánh chính xác hơn giá trị thực của các thửa đất có yếu tố sinh lợi cao hoặc lợi thế sử dụng đặc biệt.
