Nhiều chính sách kinh tế nổi bật về thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu, hoạt động của công ty quản lý nợ, trường hợp được mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài… chính thức có hiệu lực từ tháng 12/2025.
Ngân hàng phải hỗ trợ 12 tháng lương khi thu giữ chỗ ở duy nhất để xử lý nợ xấu
Nghị định số 304/2025/NĐ-CP về điều kiện tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được thu giữ quy định trách nhiệm của tổ chức tín dụng khi thu giữ chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu của người vay.
Cụ thể, nếu thu giữ chỗ ở duy nhất, ngân hàng phải hỗ trợ người vay một khoản tiền tương đương 12 tháng lương tối thiểu để giúp bên đảm bảo và gia đình duy trì sinh hoạt.
Trường hợp thu giữ công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất không hình thành từ vốn vay, mức hỗ trợ được tính bằng 6 tháng lương tối thiểu.
Ngân hàng có trách nhiệm hỗ trợ bên đảm bảo 12 tháng lương tối thiểu khi thu giữ nhà ở duy nhất để xử lý nợ xấu
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), mục tiêu của Nghị định là giảm thiểu tối đa tác động đến đời sống, sản xuất và hoạt động lao động hằng ngày của người dân, đồng thời vẫn bảo đảm quyền thu giữ tài sản của các ngân hàng.
Cách tiếp cận này được đánh giá là cân bằng, vừa bảo vệ quyền lợi của người vay, vừa thể hiện trách nhiệm xã hội của tổ chức tín dụng.
Khung pháp lý mới cho hoạt động của công ty quản lý nợ
Ngày 1/12, Thông tư 31/2025/TT-NHNN chính thức có hiệu lực, quy định toàn diện về hoạt động của công ty con, công ty liên kết của các tổ chức tín dụng trong lĩnh vực quản lý nợ và khai thác tài sản.
Theo đó, Thông tư xác định phạm vi hoạt động của các công ty quản lý nợ, bao gồm quản lý và xử lý nợ xấu, quản lý tài sản bảo đảm, mua bán nợ và mua tài sản bảo đảm trong quá trình thu hồi nợ.
Việc mua nợ chỉ được phép thực hiện khi tổ chức tín dụng có tỷ lệ nợ xấu dưới 3%, nhằm bảo đảm an toàn hệ thống. Hoạt động mua bán nợ phải được tiến hành công khai, minh bạch và phù hợp với hợp đồng cấp tín dụng cũng như hợp đồng bảo đảm đã ký.
Thông tư cũng yêu cầu các công ty quản lý nợ xây dựng quy định nội bộ về quy trình xử lý nợ, cơ chế quản trị rủi ro và gửi về NHNN để giám sát. Đối với các đơn vị thành lập trước thời điểm Thông tư có hiệu lực, thời hạn hoàn tất phương án tuân thủ là trong vòng 12 tháng.
Sửa đổi các khoản nợ có thể chuyển đổi thành vốn chủ sở hữu tại công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ
Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Thông tư 102/2025/TT-BTC, sửa đổi Thông tư 91/2020/TT-BTC về các chỉ tiêu an toàn tài chính và biện pháp xử lý đối với tổ chức kinh doanh chứng khoán không đáp ứng yêu cầu an toàn tài chính.
Tại Điều 4, Thông tư 102 sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 2 Điều 7 Thông tư 91/2020, liên quan đến quy định về các khoản nợ có thể chuyển đổi thành vốn chủ sở hữu tại công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ.
Theo đó, các loại trái phiếu chuyển đổi (ngoại trừ những khoản đã được tính là vốn khả dụng theo điểm c khoản 1 Điều 4 Thông tư 91) và cổ phiếu ưu đãi hoàn lại do tổ chức kinh doanh chứng khoán phát hành chỉ được tính là khoản có thể chuyển đổi thành vốn chủ sở hữu khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
- Có kỳ hạn ban đầu tối thiểu 5 năm.
- Không được bảo đảm bằng tài sản của chính tổ chức kinh doanh chứng khoán.
- Không được mua lại trước hạn, trừ trường hợp điều khoản trái phiếu cho phép tổ chức phát hành mua lại theo đề nghị của trái chủ hoặc mua lại trên thị trường thứ cấp; việc mua lại chỉ được thực hiện khi đáp ứng quy định tại khoản 5 Điều 7 và báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước theo khoản 6 Điều 7 Thông tư 91.
- Tổ chức kinh doanh chứng khoán được phép ngừng trả lãi và chuyển lãi lũy kế sang kỳ sau nếu việc trả lãi khiến kết quả kinh doanh bị lỗ.
- Trong trường hợp giải thể, người sở hữu chỉ được thanh toán sau khi tổ chức đã thanh toán toàn bộ cho các chủ nợ có bảo đảm và không có bảo đảm.
- Việc điều chỉnh tăng lãi suất (bao gồm biên độ cộng thêm) chỉ được thực hiện sau 5 năm kể từ ngày phát hành và chỉ được điều chỉnh một lần trước khi chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông.
- Khoản công cụ này phải được đăng ký bổ sung vào vốn khả dụng theo quy định tại khoản 4 Điều 7 Thông tư 91.
Thông tư 102/2025/TT-BTC sẽ có hiệu lực từ ngày 15/12/2025.
12 trường hợp được mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài
NHNN quy định về việc mở và sử dụng tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài của người cư trú là tổ chức tại Thông tư 39/2025/TT-NHNN có hiệu lực ngày 15/12/2025. Theo đó, có 3 nhóm đối tượng tương ứng với 12 trường hợp được mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài, bao gồm:
| Nhóm đối tượng | Trường hợp được mở tài khoản ngoại tệ tại nước ngoài |
| Tổ chức tín dụng | - Thực hiện hoạt động ngoại hối ở nước ngoài theo Giấy phép của NHNN, không phải xin phép lại; - Thực hiện khoản vay nước ngoài khi hợp đồng yêu cầu phải mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài; - Đáp ứng điều kiện xin cấp phép thành lập và hoạt động cho văn phòng đại diện, chi nhánh, ngân hàng 100% vốn ở nước ngoài; - Phục vụ hoạt động của văn phòng đại diện ở nước ngoài. |
| Tổ chức kinh tế | - Đáp ứng điều kiện thành lập và hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài; - Phục vụ hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài; - Thực hiện khoản vay nước ngoài theo thỏa thuận với bên cho vay; - Doanh nghiệp thuộc diện đầu tư đặc biệt quan trọng hoặc dự án PPP thực hiện cam kết, thỏa thuận với bên nước ngoài; - Thực hiện các cam kết, thỏa thuận, hợp đồng với bên nước ngoài, gồm: hợp đồng thầu xây dựng, hợp đồng mua bán tàu hoặc các hợp đồng khác (khoản 5). |
| Tổ chức khác | - Tiếp nhận viện trợ của nước ngoài; - Tiếp nhận tài trợ của nước ngoài; - Thực hiện các trường hợp khác được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho phép. |
Ngoài ra, từ ngày 30/12/2025, 8 nghị định không còn phù hợp với thực tiễn hoặc bị thay thế bởi các quy định pháp luật mới sẽ chính thức bị bãi bỏ.
Trong đó có Nghị định 105/2006/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành Luật Sở hữu trí tuệ; Nghị định 35/2007/NĐ-CP về giao dịch điện tử trong ngân hàng; cùng các nghị định về điện lực; một phần các nghị định liên quan đến chính sách đặc thù về giống, vốn và công nghệ trong nuôi trồng dược liệu và điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công Thương./.
