Lạm phát cùng những bài toán cần lời giải cho mục tiêu tăng trưởng hai chữ số

Phần lớn nguồn lực tài chính của các doanh nghiệp hiện nay chủ yếu vẫn đến từ các nhà băng trong khi hệ thống ngân hàng không thể mở rộng mãi, việc tăng cung quá mức tín dụng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Do đó, nếu đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số nhưng lạm phát cao thì con số tăng trưởng đó sẽ không còn nhiều ý nghĩa.

Ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương - đã nhận định như vậy tại Diễn đàn Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026 diễn ra vừa qua.

Theo đó, ông Hiển cho rằng phần lớn nguồn lực tài chính hiện nay vẫn đến từ hệ thống ngân hàng với quy mô tín dụng tương đương khoảng 134% GDP. Trong khi đó, các kênh dẫn vốn khác chưa được tận dụng một cách hiệu quả

Tính đến ngày 30/11/2025, quy mô thị trường chứng khoán mới đạt khoảng 81,9% GDP, còn khá xa mục tiêu 100% GDP. Thị trường trái phiếu – một kênh huy động vốn quan trọng với chi phí thấp hơn nếu được phát triển tốt – hiện cũng chỉ tương đương khoảng 23,1% GDP, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 47% GDP và mặt bằng chung của nhiều quốc gia.

Ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương

Ông Hiển cho rằng, bản chất vốn ngân hàng là vốn ngắn hạn nhưng hiện lại đang được sử dụng nhiều cho nhu cầu trung và dài hạn. Trong bối cảnh hướng tới tăng trưởng hai chữ số, bài toán then chốt là làm sao cung ứng đủ vốn cho doanh nghiệp một cách bền vững.

Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương cũng lưu ý hệ thống ngân hàng không thể mở rộng mãi, chưa kể việc đẩy mạnh tín dụng quá mức tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Theo ông, nếu theo đuổi mục tiêu tăng trưởng hai con số nhưng đi kèm lạm phát cao, thì con số tăng trưởng đó sẽ không còn nhiều ý nghĩa. Thực tế, việc mở rộng tín dụng ở mức cao – như khoảng 18% trong năm nay – không thể duy trì liên tục. Do đó, nguồn vốn từ thị trường vốn, bao gồm cổ phiếu và trái phiếu, giữ vai trò đặc biệt quan trọng, thậm chí mang tính sống còn đối với nền kinh tế.

Từ kinh nghiệm quốc tế, ông Hiển chỉ ra nhiều vấn đề cần sớm thay đổi trong phát triển thị trường vốn Việt Nam.

Trước hết, theo ông, thị trường phải có “hàng hóa”. Với những doanh nghiệp chưa đủ điều kiện niêm yết, trái phiếu là công cụ huy động vốn rất quan trọng, nhưng cần gắn với tài sản bảo đảm. Trường hợp không có tài sản bảo đảm, việc phát hành cần đi kèm xếp hạng tín nhiệm và cơ chế giám sát của các hiệp hội.

Thứ hai, đối với thị trường cổ phiếu, ông Hiển cho rằng đã đến lúc cần xem xét lại các quy định về sở hữu nước ngoài. Ngay cả với các ngân hàng lớn như nhóm Big4, câu hỏi đặt ra là có cần tiếp tục duy trì tỷ lệ sở hữu nhà nước cao như hiện nay hay không, cũng như việc điều chỉnh giới hạn sở hữu nước ngoài trong doanh nghiệp Việt Nam theo hướng nào cho phù hợp.

Thứ ba, về quy định IPO và niêm yết, theo ông Hiển, dù đã có những điều chỉnh nhất định, nhưng trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi, các quy định này vẫn cần tiếp tục được rà soát và cải cách mạnh mẽ hơn.

Nguồn tham khảo: Tạp chí Đầu tư Tài chính