Khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung tái khởi động: "Bài học đồng đỏ" trong cơn sóng AI

Các thị trường toàn cầu vừa trải qua một đợt chấn động mạnh khi căng thẳng thương mại Mỹ - Trung bất ngờ leo thang trở lại. Tổng thống Donald Trump đã đe dọa áp mức thuế bổ sung 100% lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, một động thái ngay lập tức gây ra biến động lớn trên thị trường kim loại công nghiệp.

Sự hỗn loạn này đã phủ bóng lên triển vọng tăng trưởng kinh tế, đồng thời đặt ra câu hỏi về vai trò của đồng, kim loại dẫn dắt kinh tế, trong bối cảnh nhu cầu dài hạn được thúc đẩy mạnh mẽ bởi làn sóng đầu tư vào Trí tuệ Nhân tạo (AI).

Cơn Địa Chấn Thuế Quan Và Phản Ứng Tức Thì Của Thị Trường Đồng

Thông báo về khả năng áp đặt mức thuế mới đã gây ra một "cú sốc địa chấn" trên thị trường hàng hóa. Các nhà giao dịch lo ngại về suy giảm sản xuất và tăng trưởng toàn cầu nếu chiến tranh thương mại tái bùng phát.

Phản ứng rõ rệt nhất là ở thị trường đồng. Trên Sàn Giao dịch Kim loại London (LME), giá đồng đã giảm mạnh 4,9%, ghi nhận mức giảm lớn nhất trong năm tháng qua. Cụ thể, kim loại đỏ này đã chốt phiên ở mức 10.337,50 USD/tấn. Sự sụt giảm đột ngột và mạnh mẽ này đã kích hoạt hàng loạt lệnh cắt lỗ và khiến nhiều nhà đầu tư "bò tót" bất ngờ, những người vốn đặt cược vào việc thắt chặt nguồn cung và tăng trưởng công nghiệp.

Việc áp thuế 100% bổ sung lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc được dự báo sẽ làm giảm nhu cầu toàn cầu đối với hàng hóa "Made in China" do chi phí tăng, từ đó làm giảm nhu cầu tiêu thụ đồng, một thành phần thiết yếu trong sản xuất. Giới phân tích tại Fitch Solutions đã đưa ra dự báo rằng mức thuế quan leo thang này có thể kìm hãm giá đồng vào năm 2026, bất chấp việc họ đã nâng dự báo giá đồng năm 2025 lên 9.650 USD/tấn (tăng từ 9.500 USD/tấn trước đó).

Sự không chắc chắn về chính sách thương mại hiện tại đang tác động trực tiếp đến tâm lý thị trường. Động thái của Tổng thống Trump, công bố vào cuối tuần, đã ngay lập tức gây ra đợt bán tháo lớn nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ trong nhiều tháng, cho thấy mức độ nhạy cảm của thị trường tài chính đối với rủi ro chính trị địa lý.

Nhu Cầu Từ Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) - Lực Cản Dài Hạn Chống Lại Bất Ổn

Trái ngược với sự bất ổn ngắn hạn do chính sách thuế quan gây ra, nhu cầu đồng từ lĩnh vực công nghệ cao vẫn đang duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ, chủ yếu nhờ vào sự bùng nổ của Trí tuệ Nhân tạo. AI đang tạo ra một cơn sốt đầu tư vốn (Capex) khổng lồ vào các trung tâm dữ liệu và cơ sở hạ tầng mạng lưới điện.

Các công ty sản xuất thiết bị chip hàng đầu, điển hình là ASML, đã báo cáo rằng nhu cầu từ lĩnh vực AI đang thúc đẩy mạnh mẽ các đơn đặt hàng cho máy móc sản xuất chip tiên tiến của họ. Sự tăng trưởng này minh họa cho một thực tế: nhu cầu đồng trong dài hạn là không thể đảo ngược do quá trình chuyển đổi năng lượng và số hóa toàn cầu.

Đồng là kim loại không thể thiếu trong xây dựng các trung tâm dữ liệu khổng lồ và nâng cấp lưới điện để hỗ trợ các siêu máy tính. Nhu cầu này tạo ra một "tấm đệm" vững chắc cho giá đồng, giúp kim loại đỏ này không bị sụt giảm sâu như trong các cuộc chiến thương mại trước đây.

Điều này cho thấy, trong khi các yếu tố chính trị có thể gây ra biến động thị trường trong vòng vài ngày hoặc vài tuần, các xu hướng công nghệ vĩ mô như AI và chuyển đổi xanh đang định hình lại cấu trúc nhu cầu vật chất toàn cầu, thiết lập một mức giá sàn cao hơn cho đồng trong dài hạn, vượt qua các mối lo ngại về thuế quan.

Phản Ứng Cứng Rắn Của Bắc Kinh và Rủi Ro Chuỗi Cung Ứng

Động thái áp thuế của Washington đã bị Bắc Kinh đáp trả bằng một lập trường cứng rắn và chiến lược "ăn miếng trả miếng" đa chiều. Trung Quốc đã lên án hành động của Mỹ, đồng thời cho thấy sự chuẩn bị cho một cuộc chiến thương mại kéo dài.

Phản ứng đáng chú ý nhất là việc Trung Quốc mở rộng biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với đất hiếm và nam châm quy mô lớn, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 12 năm 2025. Các biện pháp này yêu cầu các thực thể nước ngoài phải xin giấy phép xuất khẩu nếu sản phẩm của họ chứa ít nhất 0,1% đất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc sử dụng công nghệ chế biến của nước này.

Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng áp dụng các biện pháp trả đũa khác, bao gồm áp phí cảng đối với tàu thuyền Mỹ, với mức phí 400 CNY/tấn, và mở điều tra chống độc quyền đối với một số công ty công nghệ lớn của Mỹ. Các hành động leo thang này đã khiến các cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới bị chi phối bởi chủ đề căng thẳng Mỹ-Trung, mặc dù báo cáo IMF trước đó đã nâng dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2025 lên 3,0% (tăng 0,2 điểm phần trăm so với dự báo tháng Bảy).