UBND tỉnh Khánh Hòa vừa trình Bộ Tài chính đề án tham gia thí điểm khu thương mại tự do giai đoạn 2025 – 2030. Nổi bật là đề xuất thí điểm lập 3 khu thương mại tự do (FTZ) và cho thuê đất không đấu giá.
Cụ thể, Khánh Hòa dự kiến hình thành 3 khu FTZ tại: Khu kinh tế Vân Phong gắn với cảng Vân Phong, Khu kinh tế ven biển phía Nam gắn với cảng Cà Ná và Khu vực phát triển gắn với cảng hàng không quốc tế Cam Ranh.
Khu kinh tế Vân Phong – một trong những vị trí dự kiến lập khu thương mại tự do tại Khánh Hòa
Các khu vực này sẽ được quy hoạch cụ thể về quy mô, diện tích, vị trí, ranh giới và chia thành các khu chức năng. Những khu chức năng có thể được xây dựng hàng rào cứng, đảm bảo điều kiện kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa, phương tiện và hành khách xuất nhập cảnh.
Tỉnh cũng kiến nghị áp dụng cơ chế đặc thù trong thu hồi, cho thuê đất và triển khai dự án đầu tư tại các khu FTZ. Theo đó, ngoài các dự án thuộc diện quy định tại Điều 30 Luật Đầu tư 2020, UBND tỉnh Khánh Hòa được quyền phê duyệt chủ trương và cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với toàn bộ dự án trong khu thương mại tự do.
Nhà đầu tư thuộc các lĩnh vực ưu đãi sẽ được áp dụng trình tự, thủ tục đầu tư đặc biệt. Đáng chú ý, tỉnh được phép giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất, trừ các dự án xây dựng nhà ở thương mại.
Đối với việc thu hồi đất, tỉnh dự kiến thực hiện theo cơ chế “thu hồi để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng”, qua đó giao lại cho doanh nghiệp triển khai dự án. Ngoài ra, việc sử dụng đất tại các khu FTZ không bị ràng buộc bởi chỉ tiêu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia và sẽ được cập nhật trong kỳ quy hoạch tiếp theo của tỉnh và quốc gia.
Khánh Hòa cũng đề xuất miễn toàn bộ tiền thuê đất, thuê mặt nước trong suốt thời gian thuê đối với hầu hết dự án trong khu FTZ (trừ các dự án nhà ở thương mại, đất thương mại dịch vụ).
Riêng dự án sử dụng đất thương mại dịch vụ được miễn tiền thuê đất tối đa 20 năm sau thời gian miễn trong giai đoạn xây dựng cơ bản, nhưng không vượt quá một nửa thời hạn thuê.
Cùng với đó, các doanh nghiệp đầu tư tại khu thương mại tự do còn được hưởng nhiều ưu đãi về thuế, hải quan và hoạt động kinh doanh. Mục tiêu hướng đến xây dựng mô hình thử nghiệm thể chế, chính sách mới, góp phần thu hút dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước.
Ngoài Khánh Hòa, các địa phương khác cũng đang tăng tốc gia nhập “đường đua” lập khu thương mại tự do.
Mới nhất, ngày 23/9, Hải Phòng thống nhất lập khu FTZ với diện tích khoảng 6.292 ha, ngay trong năm 2025. Đây sẽ là khu thương mại tự do tổng hợp đầu tiên tại miền Bắc, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng GRDP, tái cấu trúc chuỗi giá trị công nghiệp và logistics của Hải Phòng cũng như toàn khu vực Bắc Bộ.
Trước đó, TP. HCM được quy hoạch hình thành 4 khu thương mại tự do, bao gồm: FTZ gắn với cảng biển khu vực Cái Mép Hạ (3.764 ha), FTZ Cần Giờ (1.000 – 2.000 ha), FTZ Bàu Bàng (100 ha) và FTZ phường An Bình (100 ha).
