Nội dung này được Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) nêu tại văn bản gửi UBND TP.HCM góp ý về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế tháo gỡ vướng mắc trong thi hành Luật Đất đai.
HoREA đề xuất quy định thống nhất thời điểm xác định giá đất thanh toán cho hợp đồng BT
Theo HoREA, quy định hiện hành chưa bao quát được những trường hợp hợp đồng BT đã ký nhưng thời điểm giao đất, cho thuê đất lại phát sinh rất muộn, dẫn tới độ lệch lớn giữa thời điểm hoàn thành công trình và thời điểm định giá quỹ đất. Thực tế này không chỉ khiến việc thanh toán gặp ách tắc mà còn tạo ra rủi ro lớn cho cả Nhà nước và nhà đầu tư.
Từ đó, Hiệp hội đề xuất sửa đổi điểm b khoản 9 Điều 4 theo hướng cho phép áp dụng linh hoạt hơn. Giá đất dùng để thanh toán có thể được xác định ngay tại thời điểm Nhà nước quyết định giao hoặc cho thuê đất, theo thỏa thuận đã ghi trong hợp đồng BT, hoặc tại thời điểm nhà đầu tư hoàn tất bàn giao công trình.
Ba mốc thời gian này, theo HoREA, đều có cơ sở hợp lý để đảm bảo “ngang giá theo cùng một thời điểm”, phản ánh đúng giá trị công trình và hạn chế tối đa rủi ro do chênh lệch thời gian.
Kiến nghị thống nhất nguyên tắc “một thời điểm – một giá”
Tinh thần tương tự cũng được HoREA kiến nghị bổ sung vào khoản 5 Điều 5 để hình thành một nguyên tắc thống nhất về thời điểm xác định giá đất, tránh mỗi trường hợp áp dụng một cách khác nhau, gây thiếu minh bạch và khó triển khai.
Bên cạnh đó, Hiệp hội đề nghị điều chỉnh khoản 3 Điều 1 trong dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 nhằm đảm bảo tính đồng bộ.
Với những dự án BT chưa được giao hoặc cho thuê đất, UBND TP.HCM nên được phép thực hiện giao đất dựa trên giá trị khối lượng nghiệm thu đã được kiểm toán. Việc xác định giá đất cũng cần được gắn với một trong các thời điểm nêu trên để tránh tình trạng dự án đã hoàn thành nhưng thanh toán kéo dài do chưa thống nhất được thời điểm tính giá.
Theo HoREA, nút thắt hiện nay chính là sự lệch pha giữa thời điểm nhà đầu tư hoàn thành công trình và thời điểm cơ quan nhà nước ban hành quyết định giao đất.
Sự chậm trễ này khiến giá đất ở thời điểm giao đất không còn phù hợp với giá trị công trình tại thời điểm hoàn thành, làm phát sinh sự thiếu sòng phẳng, tăng nguy cơ tranh chấp và tạo áp lực lớn lên tiến độ xử lý các dự án chuyển tiếp sau khi Luật PPP 2020 dừng áp dụng BT mới.
Hiệp hội cho rằng việc xác lập lại nguyên tắc “ngang giá theo cùng một thời điểm” sẽ tạo cơ sở pháp lý rõ ràng hơn, vừa bảo vệ lợi ích Nhà nước, vừa đảm bảo quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư. Đây cũng là điều kiện cần để khơi thông nguồn lực xã hội hóa, thúc đẩy hoàn thành các dự án hạ tầng bị vướng mắc nhiều năm qua.
HoREA đề nghị các nội dung này được xem xét bổ sung khi hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, nhằm xử lý triệt để vấn đề thanh toán quỹ đất cho các dự án BT chuyển tiếp, đồng thời bảo đảm tính thống nhất khi triển khai Luật Đất đai 2024 và Nghị quyết 98 tại TP.HCM./.
Nguồn tham khảo: Đại Đoàn Kết
