Theo Thông tư số 334/2016/TT-BTC ngày 27/12/2016 của Bộ Tài chính, Tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (Fair value through profit or loss - FVTPL) bao gồm: cổ phiếu niêm yết, cổ phiếu chưa niêm yết, trái phiếu Chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền, chứng chỉ lưu ký,... Các tài sản này là các khoản đầu tư có thời hạn thu hồi vốn dưới 1 năm hoặc trong một chu kỳ kinh doanh.
FVTPL thường được hiểu là các chứng khoán kinh doanh, được mua chủ yếu để bán trong thời gian ngắn nhằm mục đích kiếm lợi nhuận từ việc giao dịch nhanh chóng chứ không phải đầu tư dài hạn. FVTPL được hạch toán theo giá trị thị trường và đánh giá lại tài sản trên bảng kết quả kinh doanh vào mỗi kỳ báo cáo.
Mọi khoản lãi/lỗ phát sinh từ việc thay đổi giá trị của FVTPL được ghi nhận vào báo cáo kết quả hoạt động của công ty chứng khoán, mặc dù các tài sản tài chính đó vẫn chưa được bán đi. Điều ngược lại cũng đúng với khoản lỗ chưa thực hiện.
Trên báo cáo kết quả hoạt động, lãi từ các tài sản tài chính FVTPL sẽ được ghi nhận vào doanh thu hoạt động. Ngược lại, lỗ từ các tài sản tài chính FVTPL sẽ được ghi nhận vào chi phí hoạt động.
Như vậy, FVTPL tác động trực tiếp đến kết quả kinh doanh, do đó các dự báo về kết quả hoạt động kinh doanh sẽ tập trung vào khoản mục này.
Bên cạnh đó, nhìn vào danh mục FVTPL, ta có thể nhận thấy được định hướng trong hoạt động tự doanh của công ty chứng khoán.
Ví dụ, Chứng chỉ tiền gửi và trái phiếu chiếm tỷ trọng lớn trong danh mục FVTPL của CTCP Chứng khoán SSI (Mã CK: SSI), cho thấy hoạt động tự doanh của công ty này thiên về các khoản lãi cố định hơn “lướt sóng kiếm lời”.
Như vậy, SSI gần như sẽ có lợi nhuận được “dự báo trước” – có sự ổn định, an toàn nhưng khó có lợi nhuận đột biến.
