Fed có thể hạ lãi suất vào tháng 9

Thị trường lao động Mỹ đang cho thấy những dấu hiệu yếu hơn nhiều so với kỳ vọng, khiến Phố Wall đặt cược ngày càng lớn vào khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm quay lại chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ.

Cắt giảm lãi suất 50 điểm cơ bản?

Ngày 1/8, Bộ Lao động Mỹ công bố số liệu cho thấy nền kinh tế chỉ tạo thêm 73.000 việc làm trong tháng 7, thấp hơn đáng kể so với mức dự báo khoảng 100.000 của giới chuyên gia.

Tuy nhiên, điều khiến thị trường thực sự “sốc” là việc Bộ này điều chỉnh mạnh số liệu của các tháng trước đó, cho thấy thị trường lao động gần như đã đình trệ vào mùa Xuân.

Cụ thể, mức tăng việc làm tháng 5 bị điều chỉnh từ 144.000 xuống còn 19.000, trong khi tháng 6 từ 147.000 xuống 14.000 – tổng cộng giảm 258.000 việc làm.

Động thái này khiến Tổng thống Donald Trump tức giận và sa thải Tiến sĩ Erika McEntarfer – người đứng đầu cơ quan thống kê dữ liệu việc làm Mỹ.

Báo cáo việc làm được công bố chỉ vài ngày sau khi Fed quyết định giữ nguyên lãi suất trong biên độ 4,25%–4,5%, mức đã duy trì từ tháng 12 năm ngoái. Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết muốn chờ thêm dữ liệu để đánh giá tác động của thuế quan đến lạm phát – vốn vẫn đang cao hơn mục tiêu 2%.

“Ông Powell sẽ hối tiếc vì không hành động sớm”, ông Jamie Cox, đối tác quản lý tại Harris Financial Group, cảnh báo. “Tháng 9 là thời điểm để cắt giảm lãi suất, và thậm chí có thể giảm tới 50 điểm cơ bản để bù đắp thời gian đã mất”.

Ngay sau báo cáo việc làm, Tổng thống Trump tiếp tục kêu gọi Fed hạ lãi suất. Trong khi đó, bà Beth Hammack – Chủ tịch Fed chi nhánh Cleveland – vẫn bảo vệ quyết định giữ nguyên lãi suất.

Tuy nhiên, theo giới đầu tư, các điều chỉnh lớn trong số liệu việc làm đã thay đổi hoàn toàn góc nhìn về sức khỏe thị trường lao động Mỹ, vốn trước đây được đánh giá là “kiên cường” trước chiến tranh thương mại.

“Mức tăng 73.000 việc làm là điều đáng lo, nhưng điều gây lo ngại hơn là mức điều chỉnh ròng -258.000 cho hai tháng trước,” ông Adam Hetts, Giám đốc quản lý danh mục đầu tư tại Janus Henderson Investors, nhận định.

“Nếu những con số đó được công bố từ đầu, chúng sẽ vẽ nên bức tranh rất khác cho thị trường lao động mùa hè này. Khả năng Fed cắt giảm lãi suất trong tháng 9 đã tăng đáng kể sau báo cáo lần này”, ông nói thêm.

Cung – cầu lao động và bài toán của Fed

Một số nhà phân tích cho rằng vẫn còn những tín hiệu tích cực, cho thấy thị trường lao động chưa hoàn toàn sụp đổ.

Cụ thể, tỷ lệ thất nghiệp không biến động mạnh trong thời gian dài, tiền lương vẫn tăng ở mức hợp lý, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp hàng tuần nhìn chung ổn định – đồng nghĩa tình trạng sa thải chưa lan rộng.

Tuy nhiên, một câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Việc làm giảm là do nguồn cung lao động thiếu hụt, hay do nhu cầu sử dụng lao động đang suy yếu?

Nguồn cung lao động đã bị ảnh hưởng nặng nề từ chiến dịch trấn áp nhập cư của Tổng thống Trump. Báo cáo mới nhất cho thấy lực lượng lao động sinh ra ở nước ngoài đã giảm 1,2 triệu người trong 6 tháng qua.

Chính vì vậy, dù hoạt động tuyển dụng tăng nhẹ, tỷ lệ thất nghiệp có thể sẽ không thay đổi nhiều. Chủ tịch Fed Powell cũng đã lưu ý rằng tỷ lệ thất nghiệp đáng được quan tâm hơn là con số việc làm thuần túy, bởi lẽ nhu cầu sử dụng lao động phải giảm để phù hợp với nguồn cung đang bị thu hẹp.

Theo ông Preston Caldwell – chuyên gia kinh tế cấp cao của Morningstar, câu trả lời cho bài toán cung hay cầu lao động là yếu tố then chốt trong chính sách tiền tệ của Fed.

Nếu sự suy yếu đến từ yếu tố cung (thiếu lao động), Fed không cần nới lỏng. Nhưng nếu việc làm suy giảm do cầu yếu đi, điều đó có thể gây ra tác động giảm phát và khiến Fed phải hành động.

Dù vậy, ông Bill Adams – Kinh tế trưởng tại Comerica Bank – cảnh báo rằng các chính sách thuế quan của ông Trump vẫn đang gây áp lực lên lạm phát, khiến Fed không dễ đưa ra quyết định cắt giảm lãi suất. Ông cũng chỉ ra lực lượng lao động nói chung đã giảm ba tháng liên tiếp. Và Fed vẫn còn một báo cáo việc làm nữa trước kỳ họp tháng 9.

“Nếu báo cáo mới tiếp tục cho thấy nguồn cung lao động giảm, thất nghiệp ổn định và thuế quan đẩy lạm phát lên cao, Fed có thể sẽ tiếp tục giữ nguyên lãi suất”, ông Adams nhấn mạnh trong một ghi chú./.