Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đẩy mạnh phát triển đồng euro số, bất chấp sự hoài nghi về quyền riêng tư và rủi ro đối với hệ thống ngân hàng thương mại.
Trong phiên điều trần tại Ủy ban Kinh tế của Nghị viện châu Âu ngày 5/9, ông Piero Cipollone – thành viên Ban điều hành ECB – cho rằng đồng euro kỹ thuật số sẽ bảo đảm “mọi công dân châu Âu có thể thanh toán ở mọi thời điểm, bằng một phương tiện điện tử miễn phí, được chấp nhận rộng rãi, ngay cả khi xảy ra khủng hoảng”.
Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ bày tỏ lo ngại rằng loại tiền này có thể xâm phạm quyền riêng tư của người dùng, đồng thời việc cung cấp tài khoản do ngân hàng trung ương bảo lãnh có thể làm suy yếu vai trò của khu vực ngân hàng tư nhân.
Ông Piero Cipollone – thành viên Ban điều hành ECB – nhấn mạnh đồng euro kỹ thuật số sẽ bổ sung chứ không thay thế tiền mặt
Dự luật về tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đã được đưa ra Nghị viện từ năm 2023, nhưng tiến trình bị trì hoãn do bối cảnh chính trị và cuộc bầu cử năm 2024.
ECB xem đồng euro kỹ thuật số như một lựa chọn thay thế khi xảy ra tấn công mạng hoặc gián đoạn hệ thống, đồng thời lưu ý rằng Mỹ đang thúc đẩy mạnh các stablecoin gắn với USD.
Một số nghị sĩ cảnh báo rằng người dân có thể chuyển tiền gửi từ ngân hàng thương mại sang ECB nếu được cung cấp tài khoản trực tiếp, bởi đây sẽ là kênh an toàn hơn.
Về vấn đề quyền riêng tư, ông Cipollone cam kết ECB “sẽ không biết gì về người trả hay người nhận,” đồng thời cho biết sẽ có giải pháp thanh toán ngoại tuyến, đảm bảo mức độ ẩn danh tương tự tiền mặt.
Tuy vậy, ông Pierre Pimpie – nghị sĩ thuộc nhóm hoài nghi – cảnh báo rằng tài khoản tại ngân hàng tư nhân có nguy cơ bị rút cạn. Ông cũng phản đối việc ECB nắm quyền áp trần số dư tài khoản, lo ngại NHTW có thể nâng giới hạn này trong khủng hoảng.
Đáp lại, ông Cipollone cho biết mức trần sẽ được xác định dựa trên “phân tích chặt chẽ”. Ông lưu ý rằng nếu khủng hoảng xảy ra, giới doanh nghiệp và người giàu có thể nhanh chóng chuyển sang stablecoin định giá bằng ngoại tệ, và khi đó “đồng euro kỹ thuật số sẽ không còn là vấn đề đáng lo nhất”.
ECB kỳ vọng khung pháp lý cho đồng euro kỹ thuật số có thể được thông qua vào Q2/2026. Tuy nhiên, quá trình này cần sự phê duyệt từ ba định chế: Nghị viện, Ủy ban châu Âu và Hội đồng châu Âu – vốn có thể kéo dài hàng tháng.
Ngay cả khi luật được thông qua vào giữa năm 2026, ECB vẫn cần thêm khoảng 3 năm để xây dựng và thử nghiệm hạ tầng, đồng nghĩa với việc thời điểm phát hành sớm nhất có thể rơi vào năm 2029, nếu không phát sinh chậm trễ./.
