"Các điều khoản chính của thỏa thuận đã được thông qua vào ngày 20/12. Chúng tôi đang chờ quyết định cuối cùng từ Hội đồng quản trị của Samruk-Kazyna và chính phủ, dự kiến sẽ được ban hành trước cuối năm nay", ông Yelzhas Otynshiyev - đồng Giám đốc quản lý chiến lược và tài sản của Samruk-Kazyna - cho biết trong phiên họp chính phủ ngày 23/12.
Theo thỏa thuận, Sovico cam kết trả khoản nợ 38,4 tỷ tenge (khoảng 79 triệu USD) của Qazaq Air trước cuối năm 2044 và mở rộng đội bay với ít nhất 20 máy bay Boeing hoặc Airbus mới trong vòng 5 năm, với tổng vốn đầu tư trực tiếp dự kiến hơn 1 tỷ USD.
Thực ra, kế hoạch mua lại hãng bay Qazaq Air của Kazakhstan đã được lãnh đạo Sovico Group đánh tiếng từ trước.
Cụ thể, tại buổi gặp Phó Thủ tướng Serik Zhumangarin vào tháng 11/2023, ông Nguyễn Thanh Hùng - Chủ tịch HĐQT CTCP Sovico - đã bày tỏ mong muốn mua lại hãng hàng không giá rẻ Qazaq Air, đồng thời thảo luận về việc phát triển chung dịch vụ thương mại điện tử và logistics.
Tháng 5/2024, tại Diễn đàn doanh nghiệp Kazakhstan-Singapore, quỹ đầu tư Samruk-Kazyna thuộc Chính phủ Kazakhstan đã ký thỏa thuận bán 100% cổ phần Qazaq Air cho công ty hàng không Aviation Holdings trực thuộc Sovico. Thương vụ ước tính có giá trị khoảng 2 tỷ KZT (tương đương 4,1 triệu USD), dự kiến hoàn tất trong tháng 9/2024.
Tuy nhiên, theo ghi nhận của người viết, tính đến ngày 26/12, website chính danh của Qazaq Air vẫn ghi nhận hãng bay thuộc 100% sở hữu của Samruk-Kazyna - thành viên của Sovereign Wealth Fund of the republic of Kazakhstan (Quỹ đầu tư quốc gia của Kazakhstan).
Các tuyến bay chính của Qazaq Air
Sovico Group là một tập đoàn đa ngành tại Việt Nam chuyên về xây dựng, ngân hàng, tài chính, năng lượng và hàng không, đồng thời sở hữu Vietjet Aviation (hãng hàng không Vietjet). Chủ tịch HĐQT là bà Nguyễn Thị Phương Thảo - nữ tỷ phú USD đầu tiên của Việt Nam.
Trong khi đó, Qazaq Air ra đời năm 2015 với mục tiêu tăng cường khả năng cung cấp dịch vụ hàng không liên vùng tại Kazakhstan và các khu vực lân cận. Hãng bay này chuyên khai thác các tuyến mà đội bay của các hãng hàng không lớn không có khả năng kỹ thuật để bay hoặc lượng hành khách không đủ để đạt hiệu quả kinh tế.
Qazaq Air đã mở rộng mạng lưới tuyến bay lên 24 điểm đến, đồng thời ra mắt 9 đường bay chuyên biệt không có hãng hàng không nào khai thác. Trong 9 năm qua, hãng bay này đã chuyên chở hơn 3,6 triệu lượt hành khách và thực hiện hơn 61.000 chuyến bay.
Năm 2022, hãng hàng không giá rẻ của Kazakhstan báo lỗ lên tới 14,8 triệu USD. Riêng năm 2023, số lỗ của Qazaq Air còn lớn hơn, lên đến 7,6 tỷ KZT, tương đương 15,5 triệu USD theo tỷ giá hiện tại.
Bên cạnh thương vụ mua lại Qazaq Air, tháng 9/2024, Sovico Group đã ký biên bản ghi nhớ về việc xây dựng các sân bay ở Turkestan và Kyzylorda thuộc miền Nam Kazakhstan, mục tiêu nhằm hiện đại hóa và phát triển hơn nữa cơ sở hạ tầng sân bay của 2 tỉnh. Nên biết, Turkestan và Kyzylorda cũng là hai trong số các tuyến bay chính của Qazaq Air./.