Góp ý dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh, nhiều ý kiến cho rằng thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đang trở thành rào cản lớn đối với doanh nghiệp, gây chậm tiến độ dự án và phát sinh chi phí.
Theo Luật Đầu tư 2020, việc chấp thuận chủ trương đầu tư là căn cứ để cơ quan nhà nước đồng ý về mục tiêu, quy mô, tiến độ, thời hạn và nhà đầu tư thực hiện dự án. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng quy trình này hành chính hóa quá mức, không mang lại giá trị quản lý rõ ràng.
Thủ tục rườm rà, gây lãng phí
Theo đại diện một doanh nghiệp bất động sản tại TP.HCM, quy trình xin chấp thuận chủ trương đầu tư thường kéo dài 2 – 5 năm, làm tăng đáng kể chi phí và khiến nhiều dự án bị lỡ cơ hội kinh doanh.
Thủ tục này chỉ nhằm xác nhận mục tiêu, quy mô, địa điểm của dự án – những nội dung vốn đã được xem xét trong các bước xin đất, thuê đất hay cấp phép xây dựng.
Theo doanh nghiệp, quá trình thẩm định và phê duyệt còn trùng lặp giữa các sở, ngành, khiến hồ sơ bị “treo” vô thời hạn nếu chỉ một đơn vị chậm trả lời hoặc có ý kiến trái chiều. Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp phải chờ cả năm trời dù hồ sơ đã hoàn chỉnh từ đầu.
Vị này nhận định: Chỉ cần bỏ thủ tục này, thời gian xử lý có thể rút ngắn 30 – 50%, giảm đáng kể chi phí, tuân thủ pháp luật và giúp dự án sớm đi vào triển khai.
Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM – cho biết trung bình một dự án nhà ở thương mại phải qua 7 đến 9 thủ tục hành chính trong 3 – 5 năm, trong đó bước xin chủ trương đầu tư là “rào cản kỹ thuật” tốn nhiều thời gian nhất.
Ngược lại, một số ý kiến cho rằng quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư vẫn cần thiết để xác định rõ các thông tin cơ bản của dự án, gồm quy mô, mục tiêu, tiến độ đến quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư. Nếu bỏ hoàn toàn, việc quản lý sẽ thiếu cơ sở pháp lý, gây rủi ro cho cả doanh nghiệp và Nhà nước.
Bộ Tài chính đề xuất thu hẹp đối tượng áp dụng
Tại dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh, Bộ Tài chính thừa nhận thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư hiện đang gây nhiều tranh luận, song vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc sàng lọc các dự án có tác động lớn đến kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh và môi trường.
Cơ quan này đề xuất thu hẹp đối tượng áp dụng, chỉ giữ thủ tục này với các dự án ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường; dự án liên quan đến quốc phòng, an ninh và dự án trong các lĩnh vực trọng yếu như cảng biển, sân bay.
Những dự án đã được xác định rõ về quy mô, mục tiêu, địa điểm, tiến độ trong quy hoạch ngành hoặc quy hoạch tỉnh; hoặc dự án đã lựa chọn nhà đầu tư qua đấu thầu, đấu giá... sẽ không cần thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư.
