'Công thức' tăng vốn của Cienco4

Nhấn mạnh rằng, nhờ các đợt chào bán cổ phiếu thành công vào các năm 2022 và 2023, ‘bộ đệm’ vốn của CTCP Tập đoàn Cienco4 (Cienco4 - Mã CK: C4G) đã dày lên đáng kể, tăng gấp 3 lần và vượt mốc 3.500 tỷ đồng. 

Đây cũng là điểm tựa để nhà thầu xây dựng tiền thân là một đơn vị của Cục Công Trình - Bộ Giao thông Vận tải này trúng loạt gói thầu thành phần tại các dự án cao tốc Bắc-Nam, sân bay Long Thành.

Đáng chú ý, ở cả hai đợt chào bán, ngay sau khi gỡ phong toả tài khoản, Cienco4 đều chuyển số tiền đáng kể đến cùng một 'địa chỉ', có liên quan đến nhóm VNDirect, là CTCP Đầu tư và Dịch vụ Trustlink (Trustlink).

Một giao dịch như thế được thực hiện vào ngày 4/3/2022. Ngay sau khi có báo cáo kết quả chào bán cổ phiếu để tăng vốn điều lệ từ 1.123,5 tỷ đồng lên 2.247,1 tỷ đồng, Cienco4 đã giải toả tài khoản phong toả. Cùng ngày, Cienco4 đã ký các hợp đồng cho vay tài sản với Trustlink và chuyển 500 tỷ đồng cho công ty này. Các khoản vay này có thời gian vay từ 1-3 tháng, lãi suất 8,95%-10%/năm.

Báo cáo với Thanh tra Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Cienco4 cho biết giao dịch trên được thực hiện theo nội dung của Quyết định số 2338/QĐ-HĐQT ngày 3/3/2022 về việc sử dụng số tiền tạm thời nhàn rỗi để gửi/cho vay/mua chứng chỉ tiền gửi với kỳ hạn ngắn hạn tại các tổ chức tài chính. 

Có thể hiểu, quyết định số 2338 vừa đề cập mang tính chất ‘mở đường’ cho việc chuyển tiền cho Trustlink vay. Nên biết, cho đến ngày 6/6/2019, Trustlink vẫn đăng ký mã ngành kinh doanh chính là “Tổ chức giới thiệu và xúc tiến thương mại”, thay vì một mã ngành liên quan đến lĩnh vực tài chính.

Dù sao, các chi tiết nêu trên cũng cho thấy sự chuẩn bị của các bên. Không loại trừ khả năng, họ đã ‘nói chuyện’ trước. 

Số tiền mà Cienco4 đã ‘gửi’ Trustlink thực tế còn lớn hơn con số tại văn bản nêu trên, là ‘tối đa 555 tỷ đồng’. Bởi, ngày 7/3/2022, doanh nghiệp này đã chuyển tiếp 100 tỷ đồng cho Trustlink. Kết quả truy nguyên nguồn tiền này của cơ quan thanh tra cho thấy, nó khởi phát từ tài khoản phong toả, được Cienco4 chuyển vào tài khoản tại một nhà băng, trước khi ‘chuyển tiếp’ cho Trustlink. 

Có lẽ cũng vì thế, đơn vị thanh tra cho rằng, tại ngày 7/3/2022, Cienco4 đã sử dụng 600 tỷ đồng (vượt quá 50%) số tiền thu được từ đợt chào bán cho Trustlink vay. Nhấn mạnh rằng, việc thay đổi phương án sử dụng vốn này chưa được đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) của Cienco4 thông qua.

Bước sang nửa đầu năm 2023, Cienco4 tiếp tục chào bán 112,3 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu. 

Nếu thường xuyên dõi theo các tin tức liên quan đến Cienco4, hẳn nhà đầu tư vẫn còn nhớ về sự xuất hiện của một nữ sinh viên sinh năm 2004 đã chi ra 157 tỷ đồng để mua lại 15,7 triệu cổ phiếu C4G bị ‘ế’ trong đợt chào bán này. Cũng nhờ sự ra mặt của nữ sinh khi ấy mới 19 tuổi, ông lớn ngành xây dựng mới hoàn tất việc tăng vốn điều lệ lên hơn 3.300 tỷ đồng.

Tương tự đợt phát hành trước, ngày 11/5/2023, ngay sau khi giải toả tài khoản phong toả, Cienco4 đã chuyển 550 tỷ đồng cho Trustlink vay. Một ngày trước đó, thượng tầng của công ty này cũng ‘mở đường’ cho giao dịch này bằng việc thông qua nghị quyết số 11/2023/NQ-HĐQT về việc sử dụng vốn hiệu quả. 

Lần này, số tiền tối đa vẫn được giữ ở mức 555 tỷ đồng nhưng nội dung đã có một số thay đổi, theo đó: Công ty được sử dụng số tiền thạm thời nhàn rỗi để gửi/cho vay/mua chứng chỉ tiền gửi với kỳ hạn ngắn tại các tổ chức tài chính, tổ chức kinh tế.

Đến ngày 18/5/2023, Cienco4 chuyển tiếp 50 tỷ đồng cho Trustlink vay. Thời hạn vay từ 18/5/2023 đến ngày 18/8/2023, lãi suất 9%/năm.

Thời điểm này, khoản tiền 550 tỷ đồng Cienco4 cho Trustlink vay ngày 11/5/2023 vẫn chưa được tất toán (chưa trả bất kỳ khoản gốc lãi nào). Như vậy, Cienco4 tiếp tục sử dụng quá 50% số tiền thu được từ đợt chào bán cho Trustlink vay mà chưa được ĐHĐCĐ thông qua. 

Với hành vi này, như đã biết, Cienco4 đã bị UBCKNN xử phạt 350 triệu đồng.

Trustlink là một trong những thành viên thuộc hệ sinh thái của nhà chủ CTCP Chứng khoán VNDirect (VNDirect - Mã CK: VND).

Còn Cienco4 tiền thân là đơn vị của Cục Công Trình - Bộ Giao thông Vận tải (Bộ GTVT), được thành lập vào tháng 12/1962.

Đến tháng 8/2007, Bộ GTVT đã quyết định thành lập công ty mẹ - Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 4. Gần 7 năm sau, công ty này chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần với tên gọi Tổng công ty xây dựng công trình 4 - CTCP (Cienco4), với vốn điều lệ 600 tỷ đồng. Đến tháng 12/2014, Bộ GTVT đã triệt thoái vốn khỏi doanh nghiệp này. 

Sau khi Bộ GTVT - bản chất là cổ đông Nhà nước - thoái lui, trong giai đoạn 215-2016, Cienco 4 tăng vốn điều lệ từ 600 tỷ đồng lên 1.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, chỉ trong vòng 3 năm trở lại (2021-2023), dưới thời Chủ tịch HĐQT Nguyễn Văn Tuấn, quy mô vốn điều lệ của Cienco4 đã tăng gấp 3 lần, lên mức 3.573 tỷ đồng.

Sinh năm 1970 tại Nghệ An, ông Nguyễn Văn Tuấn là một trong 6 cổ đông sáng lập của CTCP Tập đoàn VPA (VPA Group - nay là CTCP New Link). 

Đăng ký vốn điều lệ ban đầu ở mức 400 tỷ đồng, tiềm lực của giới chủ VPA Group cũng chẳng thường.

Khi mới thành lập, nắm cổ phần chi phối tại VPA Group là nhóm bà Trương Thị Tâm và ông Lê Ngọc Vinh (con trai bà Tâm) với tổng tỷ lệ sở hữu ở mức 59,09% vốn điều lệ. Bà Tâm là phu nhân của ông Lê Ngọc Hoa - cố Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An - và từng giữ chức Phó Chủ tịch HĐQT Cienco4. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Tuấn góp 144,8 tỷ đồng, tương ứng 36,22% vốn điều lệ.

Theo thông tin thay đổi đăng ký doanh nghiệp được cấp ngày 4/10/2018, có 5 trên tổng số 6 cổ đông cá nhân đã tiến hành triệt thoái vốn tại đây, trong đó, bao gồm bà Trương Thị Tâm, ông Lê Ngọc Vinh và ông Nguyễn Văn Tuấn. Vị doanh nhân sinh năm 1970 cũng không còn đảm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT của công ty này. 

VPA Group nay đã đổi tên thành CTCP New Link. Doanh nghiệp này hiện vẫn nắm giữ 10,3% vốn điều lệ của Cienco4./.