Trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội sáng 4/6, ông Đặng Quốc Khánh – Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) – cho biết, Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản về chiến lược quan trọng và trữ lượng tương đối lớn, chẳng hạn như bô-xít khoảng 5,8 tỷ tấn, titan khoảng 600 triệu tấn.
Về đất hiếm, ông Khánh nói Bộ TN&MT đã đánh giá trữ lượng được 2,7 triệu tấn và có khoảng 18 triệu tấn chưa được đánh giá, tức là Việt Nam có khoảng 20,7 triệu tấn đất hiếm.
Bộ trưởng Bộ TN&MT cho rằng, việc khai thác, chế biến các loại khoáng sản quan trọng, thiết yếu như đất hiếm thì phải tính đến chế biến sâu, chế biến tinh tại Việt Nam, phục cho cho các ngành công nghiệp trong nước.
"Chúng ta đang thu hút đầu tư công nghiệp chip bán dẫn. Thủ tướng đã chỉ đạo việc này. Nếu chúng ta chế biến sâu được đất hiếm thì có thể phục vụ ngay nhu cầu trong nước, thậm chí là còn nghiên cứu để xuất khẩu", lãnh đạo Bộ TN&MT nói.
Tuy nhiên, ông Khánh đánh giá muốn làm được việc này phải đáp ứng nhiều điều kiện. "Trước đây, việc chế biến đất hiếm chưa được nghiên cứu một cách tổng thể. Chúng ta chưa có chế biến sâu. Do đó, cần phải thu hút đầu tư hoặc liên doanh, chuyển giao được công nghệ này", ông Khánh nói.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, hiện nay, Bộ TN&MT đã yêu cầu các địa phương, nhất là các tỉnh có trữ lượng đất hiếm lớn như Lai Châu, Yên Bái, Lào Cai phải tăng cường công tác quản lý.
"Đất hiếm có những thân mỏ ở sâu, nhưng có những mỏ phân tán nhỏ lẻ, phân tán ở trên bề mặt. Do đó, đề nghị các địa phương phải quản lý, tránh việc khai thác, buôn bán trái phép đất hiếm này", Bộ trưởng phân tích.
Thông tin thêm, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết, tổng lượng đất hiếm ở Việt Nam chiếm 18% trên thế giới.
Thực tế, thị trường đất hiếm hiện nay tăng khoảng 4%/năm kể từ năm 2014 do các nhu cầu sử dụng trong các lĩnh vực pin, nam châm, xe điện, ứng dụng vũ trụ. Tuy nhiên, đây cũng là thị trường hết sức phức tạp, chủ yếu do các nước lớn đang điều hành thị trường này.
Việc khai thác đất hiếm đã được Chính phủ chỉ đạo sát sao, có dự án điều tra, đánh giá trữ lượng các loại đất hiếm, xác định nguyên tắc dựa vào cung cầu của thị trường để khai thác; đáp ứng được công nghệ tuyển chọn, không xuất khẩu đất hiếm thô./.
