AIPAC – Quyền lực âm thầm định hình chính sách Trung Đông của Mỹ

Giữa lòng Washington, nơi các thỏa thuận chính trị thường diễn ra sau cánh cửa kín, có một tổ chức tuy không nổi bật trên truyền thông đại chúng nhưng lại có sức ảnh hưởng sâu rộng đến chính sách đối ngoại của Mỹ – từ Gaza đến Tehran, thậm chí cả các nghị trường châu Âu.

Đó là AIPAC – Ủy ban Công vụ Mỹ – Israel (American Israel Public Affairs Committee).

Từ sau khi nhà nước Israel ra đời năm 1948, mối quan hệ Mỹ - Israel được xem là một trong những trục ổn định nhất trong chính sách đối ngoại của Washington. Nhưng sự bền chặt ấy không chỉ nhờ "giá trị dân chủ chung" như người ta vẫn thường nói – mà phần lớn đến từ nỗ lực bền bỉ, kiên cường và có tổ chức của AIPAC.

Không đại diện cho toàn bộ cộng đồng Do Thái tại Mỹ, AIPAC hoạt động như một tổ chức vận động hành lang chuyên nghiệp. Với ngân sách hàng trăm triệu USD mỗi năm, họ tài trợ các hội nghị, tổ chức các chuyến đi thực tế cho chính trị gia đến Israel, và duy trì đối thoại thường xuyên với các nhà lập pháp nhằm định hình chính sách đối với Trung Đông.

Ảnh hưởng của AIPAC không đến từ các chiến dịch truyền thông rầm rộ, mà thông qua các mối quan hệ lâu dài, kỹ năng vận động khéo léo và sự hiểu biết sâu sắc về quy trình lập pháp Mỹ. Nhiều chính trị gia, dù có quan điểm đa dạng, đều thừa nhận vai trò của AIPAC trong việc cung cấp thông tin, tổ chức đối thoại và định hướng thảo luận chính sách.

Tuy nhiên, chính sự hiệu quả ấy cũng đặt ra những câu hỏi: Đâu là ranh giới giữa vận động hành lang hợp pháp và ảnh hưởng chính trị vượt quá mức cân bằng? Liệu có đủ không gian trong chính trường Mỹ cho các ý kiến phản biện về chính sách đối với Israel, Palestine hay Iran – những vấn đề vốn rất phức tạp và nhạy cảm – mà không sợ bị quy chụp?

AIPAC không phải là tổ chức vận động hành lang duy nhất tại Mỹ. Nhưng AIPAC là ví dụ điển hình cho việc một tổ chức, nếu đủ tổ chức, đủ chiến lược và biết tận dụng cơ chế dân chủ, có thể góp phần định hướng chính sách của một siêu cường… một cách hợp pháp./.