ACV đề xuất lập trung tâm logistics hàng không tại sân bay Long Thành

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa trình Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng phương án thành lập Trung tâm logistics hàng không tích hợp khu phi thuế quan tại Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành (Đồng Nai).

Theo tờ trình, trung tâm này dự kiến bố trí tại khu vực Tây Nam của sân bay Long Thành, trên diện tích 136 ha – vốn đã được quy hoạch và giải phóng mặt bằng từ năm 2011 với chức năng chuyên biệt phục vụ logistics hàng không.

ACV đề xuất giữ vai trò chủ đầu tư, phát triển hạ tầng hiện đại, đồng bộ, đồng thời kiến nghị xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, qua đó tạo điều kiện cho sự tham gia của các hãng hàng không và doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực.

Kết nối trực tiếp sân bay, kết hợp logistics – phi thuế quan

Mô hình trung tâm logistics hàng không Long Thành được thiết kế gồm hai cấu phần: phần cứng là hạ tầng logistics hiện đại, và phần mềm là khu phi thuế quan với cơ chế ưu đãi vượt trội về thuế và hải quan.

ACV nhận định, sự kết hợp này là yếu tố then chốt để đưa Long Thành trở thành trung tâm trung chuyển hàng hóa hàng không hàng đầu khu vực Đông Nam Á.

Trong giai đoạn đầu, trung tâm sẽ áp dụng cơ chế kiểm soát thuế và hải quan theo quy định hiện hành, tạo nền tảng tiến tới hình thành khu thương mại tự do quốc tế – khi được cấp thẩm quyền cho phép.

Đây cũng sẽ là trung tâm logistics hàng không duy nhất tại Việt Nam tích hợp khu phi thuế quan và kết nối trực tiếp với khu bay – mang lại lợi thế cạnh tranh “cửa ngõ quốc gia” để tham gia vào chuỗi logistics châu Á và kết nối các hành lang kinh tế lớn như ASEAN hay APEC.

Theo tính toán của ACV, trung tâm này có thể đóng góp khoảng 0,7% GDP vùng Đông Nam Bộ và từ 1-2% tổng kim ngạch xuất khẩu quốc gia mỗi năm – chủ yếu đến từ xuất nhập khẩu, logistics, thương mại điện tử và công nghiệp phụ trợ. Kim ngạch xuất nhập khẩu qua đường hàng không có thể tăng trưởng thêm 15-20% mỗi năm, đồng thời tạo ra khoảng 15.000 việc làm (6.000 trực tiếp, 9.000 gián tiếp).

Mô hình kết hợp logistics và khu phi thuế quan – cùng chính sách thuế, hải quan ưu đãi – được kỳ vọng sẽ thu hút các tập đoàn lớn trong lĩnh vực điện tử, dược phẩm, thương mại điện tử, logistics và hàng hóa lạnh. Trong đó, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đóng vai trò then chốt, kéo theo sự phát triển của hệ sinh thái doanh nghiệp hậu cần, đóng gói và dịch vụ giá trị gia tăng.

Bài học từ Singapore, Hàn Quốc

ACV dẫn chứng mô hình trung tâm logistics hàng không tích hợp khu thương mại tự do đã được triển khai thành công tại nhiều quốc gia.

Cụ thể, sân bay Changi (Singapore) đã vận hành mô hình này từ năm 1981, miễn thuế nhập khẩu và VAT đối với hàng hóa lưu trữ, trung chuyển hoặc tái xuất – biến nơi đây thành một trong 10 sân bay hàng hóa lớn nhất toàn cầu.

Tương tự, sân bay Incheon (Hàn Quốc) với khu thương mại tự do liền kề cảng biển nước sâu cũng đã vươn lên trở thành trung tâm logistics hàng không hàng đầu châu Á.

Theo ACV, những mô hình này cho thấy khu phi thuế quan là cấu phần thiết yếu trong chuỗi cung ứng hiện đại, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thu hút FDI và thúc đẩy thương mại điện tử, dịch vụ giá trị gia tăng./.